Aachener Printen

Aachener printen zijn een soort gebak of koekjes die oorspronkelijk in de stad Aken werden gemaakt. Hier zijn talrijke printenbakkers en chocolatiers gevestigd. Het merk 'Aachener Printe' is door de Europese Unie erkend als een beschermde oorsprongsbenaming.

Oorsprong

Een eerste lekkernij van deze soort is waarschijnlijk afkomstig uit de Belgische stad Dinant aan de Maas waar al gedurende 1000 jaar brood met bepaalde vormen zoals mensen, dieren of vlechten wordt gemaakt. Deze zijn daar nog steeds bekend als 'Couques de Dinant', een bekende specialiteit van deze stad die graag door toeristen als souvenir wordt gekocht. Vermoedelijk waren het koperslagers, die in de 15e eeuw vanuit Dinant naar Aken waren getrokken, die deze traditie hier verder hebben gezet. Apothekers verkochten als eerste dit soort gebak omdat men aan de honing en de andere aan het deeg toegevoegde kruiden een geneeskrachtige werking toewees.

Legende

In 1656 was er in Aken een grote stadsbrand. Bijna alle huizen gingen in de vlammen op en hierdoor ontstond hongersnood bij de bevolking. Een oude bakker herinnerde zich toen een oud soort gebak dat nog het lievelingsgerecht van Karel de Grote zou zijn geweest. Niemand wist nog het recept en iedereen probeerde het uit, maar de resultaten waren bedroevend. Een bakkersleerling opperde het idee om het graf van de keizer te openen en daar te zoeken, maar men wist niet juist waar hij begraven lag. Zoals in die tijd zo vaak gebeurde ging de duivel er zich mee moeien. Hij bood de bakkersleerling een deal aan: de duivel zou het graf aanwijzen en als loon hiervoor de sleutel van de schatkamer krijgen. De bakkersleerling ging akkoord, de volgende nacht verscheen de duivel en leidde hem naar het graf. Rillend van opwinding en schrik bemerkte de leerling dat de keizer zijn ogen opende en vroeg waarom hij in zijn eeuwige rust werd gestoord. De leerling vertelde hem over de hongersnood en de keizer sprak: “Zonder mij kunnen die van Aken blijkbaar niet leven. Omdat ik de stad en zijn mensen steeds lief heb gehad zal ik ze helpen”. Hij gaf het recept aan de bakkersleerling en sloot weer de ogen. Deze rende naar zijn baas die uiterst tevreden was en direct begon te bakken. Toen verscheen de duivel opnieuw aan de bakkersleerling en eiste zijn loon op. De jongen wou hem mild stemmen en bood een bakblik vol Aachener Printen aan. Verward door de geur en smaak van het lekkere gebak was de duivel zo gulzig dat hij samen met de koekjes ook het blik mee verslond. Geplaagd door enorme pijnen en krampen verdween hij tenslotte naar het rijk der duisternis.

Ingrediënten

De moderne Aachener Printen worden niet zoals de Nürnbergse peperkoek met honing zoet gemaakt maar sinds het begin van de 19e eeuw met siroop uit suikerbiet. Vroeger werd honing uit bloesems uit Amerika gebruikt, maar deze was door het handelsembargo van Napoleon niet meer beschikbaar, net zo min als suikerriet. Het deeg werd door de siroop meer stroperig en de smaak bitterder en vanwege de traditie hield men hier later aan vast.

De exacte samenstelling van de recepten, vooral de kruidenmengeling, wordt door de bakkers geheim gehouden. De mengeling bestaat uit kaneel, anijs, kruidnagel, gember, piment en koriander maar ook sap uit sinaasappelschillen wordt occasioneel gebruikt. Oorspronkelijk waren er slechts printen met bepaalde vormen, zoals in Dinant, en door de geringe toevoegingen van middelen om het deeg te laten gisten bleef die vorm na het bakken vrij goed bewaard. Wel waren de printen zeer hard voor het gebit. Door de verandering van smaak bij de consumenten begon men meer gistmiddelen toe te voegen en dat werd de doorbraak voor de huidige vorm, de 'Schnittprinten'. Deze treft men aan in verschillende smaakvarianten: in haar natuurlijke vorm als kruidenprint, met chocolade overgoten, met noten of amandelen, met suikerglazuur (‘Prinzessprinten’) en met marsepein.

Printenmodellen

Aanvankelijk waren er vooral printen met religieuze motieven als bakmodel. In de vroege 19e eeuw werden de vormen bepaald door eerst Franse en dan Pruisische soldatenmotieven. Net zoals in de humor tijdens de carnavalsperiode in het Rijnland kon men, tenminste symbolisch, het hoofd van de bezetter afbijten !

Adressen

Printenbäckerei Klein (Franzstrasse 91, Am Marschiertor)
Aachener Printen- und Schokoladenfabrik Henry Lambertz (Borcherstrasse 18)
Alt-Aachener Kaffee- und Weinstuben Van den Daele (Büchel 18)
Traditionsbäckerei Nobis (Krämerstrasse 6 en Münsterplatz 3)