Mayonaise en fritessaus: Wat is het verschil?
Het aanbod aan sauzen in de supermarkten is enorm en er is een breed scala aan varianten, merken en soorten verpakkingen verkrijgbaar. Zowel fritessaus als mayonaise zijn zeer populair en worden voor verschillende gerechten gebruikt. Toch is het voor de consument niet altijd duidelijk wat nou precies het verschil tussen deze producten is. Wat zijn de verschillen tussen fritessaus en mayonaise? En in hoeverre is fritessaus of mayonaise gezonder dan de ander?
Mayonaise
Mayonaise is een crèmekleurige saus met als voornaamste ingrediënten olie en eigeel. Het is een koude saus en wordt in Nederland veel gegeten met gefrituurde producten zoals patat. Verder wordt het vaak gezien op sandwiches en als saladedressing. Er zijn veel verschillende varianten van mayonaise verkrijgbaar in de winkels, maar toch zijn er een paar vaste overeenkomsten tussen deze verschillende soorten.
Er zijn in Nederland namelijk richtlijnen opgesteld in de Warenwet met eisen waaraan mayonaise moet voldoen. Zo moet er ten minste 70% aan vet en 5% aan eigeel in het product zitten om iets mayonaise te mogen noemen. Verdere invulling van de ingrediënten is vrij aan de producent en staat niet in de wet beschreven. Zo wordt er vaak nog citroen, azijn en/of suikers aan het product toegevoegd ter bevordering van de smaak of voor de creatie van een specifieke soort mayonaise, zoals citroenmayonaise.
Fritessaus
Fritessaus lijkt erg op mayonaise en is ook een koude, crèmekleurige saus. Voor fritessaus zijn er geen richtlijnen in de Warenwet en daardoor zit er veel meer variatie in de gebruikte ingrediënten. Zo worden er vaak diverse kruiden gebruikt om een bepaalde smaak te creëren. Bovendien is fritessaus ontwikkeld als gezond alternatief op mayonaise en is er daardoor een (sterk) lager vetgehalte in de saus. Om toch een soortgelijke smaak te verkrijgen, worden er naast kruiden ook vaak suikers en zoetstoffen aan fritessaus toegevoegd.
Verschillen tussen mayonaise en fritessaus
De voornaamste verschillen tussen mayonaise en fritessaus zijn onder te verdelen in vier categorieën: vetgehalte, suikergehalte, calorieën en smaak.
Vetgehalte
Het eerste belangrijke verschil tussen mayonaise en fritessaus is terug te vinden in het vetgehalte. Zoals hierboven genoemd, moet er minimaal 70% aan olie in een saus zitten om de naam mayonaise te mogen krijgen. Dit heeft uiteraard gevolgen voor het vetgehalte in de voedingswaarden en zodoende bevatten sommige mayonaisemerken zo rond de 80 gram vet per 100 gram. Fritessaus daarentegen heeft een lager vetgehalte. Er zijn uiteraard grote verschillen tussen verschillende merken, maar in het algemeen ligt bij fritessaus het vetgehalte rond de 25-35 gram vet per 100 gram. Diverse light-producten van fritessaus bevatten zelfs slechts rond de 5 gram vet per 100 gram.
Suikergehalte
Fritessaus bevat dus aanzienlijk minder vet dan mayonaise. Om echter toch een bepaalde smaak te creëren, worden er aan fritessaus vaak nog suikers en zoetstoffen toegevoegd. Zo zit er in de meeste mayonaisesoorten in Nederland slechts 3 of 4 gram suiker, terwijl dit bij fritessaus toch al gauw richting de 10-15 gram suiker per 100 gram gaat. Hoewel het dus nog steeds om een laag suikergehalte gaat per 100 gram, neemt dit uiteraard wel iets weg van de gezondheidsvoordelen van fritessaus ten opzichte van mayonaise.
Calorieën
De verschillen in ingrediënten hebben uiteraard ook gevolgen op het aantal calorieën in de saus. Door het hoge vetgehalte zitten er al gauw 700-750 kCal in 100 gram mayonaise, terwijl dit bij fritessaus meestal slechts rond de 250-300 kCal light. Light en halfvolle fritessaus bevatten nog minder calorieën en komen zo rond de 150-200 kCal uit per 100 gram.
Smaak
Tot slot zijn er ook nog verschillen in de smaak van beide producten. Mayonaise wordt vaak omschreven als een vettige en romige saus, terwijl fritessaus wat lichter en zoeter is. Afhankelijk van de persoonlijke voorkeur en het gerecht waarbij het gebruikt wordt, ontstaat er zodoende vaak een voorkeur voor één van beide sauzen.
Wat is gezonder?
Op basis van bovenstaande bevindingen komt fritessaus naar boven als gezondere variant. Met soms wel 60 gram vet per 100 gram minder en de helft van het aantal calorieën zijn er zodoende meerdere voordelen van fritessaus ten opzichte van mayonaise. Echter, individuele merken verschillen sterk in hoeveel suiker en voedingsadditieven ze toevoegen aan fritessaus en dit is wel een factor die in overweging moet worden genomen als je op zoek bent naar de gezondste saus. Voor de hoeveelheid suiker geldt uiteraard hoe minder, hoe beter.