Plantaardige melk zonder lactose: verschillende soorten

Plantaardige melk is een uitkomst voor mensen die een allergie of intolerantie hebben voor koemelk. Daarnaast is het ook gewoon lekker en daarom hebben steeds meer Nederlanders plantaardige melk in koelkast staan. Er zijn inmiddels diverse verschillende soorten plantaardige melk op de markt. Zo onderscheiden we bijvoorbeeld sojamelk, kokosmelk, rijstemelk, havermelk en zelfs melk gemaakt van erwten. De lactosevrije melksoorten hebben allemaal hun eigen voor- en nadelen.

Lactosevrije plantaardige melk

• Waarom zou je koemelk inruilen voor plantaardige melk?
• Sojamelk
• Kokosmelk
• Rijstemelk en havermelk
• Amandelmelk
• Cashewmelk
• Erwtenmelk

Waarom zou je koemelk inruilen voor plantaardige melk?

De meeste mensen weten niet beter of melk is afkomstig van dieren zoals de koe of de geit. Er bestaan echter ook diverse soorten plantaardige melk. De toename in populariteit van plantaardige melk is vooral een gevolg van negatieve berichten over koemelk die de laatste jaren naar boven zijn gekomen. Koemelk is in feiten het koeien-equivalent van borstvoeding: de melk die een kalfje bij zijn moeder drinkt. De darmen van de kalfjes hebben deze melk nodig net zoals moedermelk goed is voor de darmen van baby's. In de eerste levensjaren hebben wij namelijk het enzym lactase in onze darmen. Dit zorgt ervoor dat melksuiker kan worden omgezet in glucose. Bij volwassen is dit enzym allang uit de darmflora verdwenen. Blijf je als volwassene toch koemelk drinken dan kan dit een aantal vervelende bijwerkingen tot gevolg hebben. Alhoewel lang niet iedereen hier last van heeft kan het voorkomen dat je last krijgt van klachten als een opgeblazen gevoel, winderigheid, buikpijn, krampen en diarree. Omdat veel mensen deze klachten eerder wijten aan andere voedingsmiddelen zoals vet eten of voedsel met veel conserveringsmiddelen weet lang niet iedereen melk als de schuldige aan te wijzen.

Vind je melk gewoon lekker of is het voor jou onmisbaar bij bijvoorbeeld de cornflakes of de havermout, dan is het mogelijk om een alternatief te kiezen. In plaats van koemelk kun je kiezen voor een van de vele soorten plantaardige melk. Vaak kun je dit gewoon in de supermarkt kopen. We onderscheiden diverse verschillende soorten plantaardige melk en nog regelmatig komen producenten op de proppen met een nieuwe melksoort. Voor mensen met een lactose-intolerantie of koemelk-allergie is het sowieso noodzakelijk om een alternatief voor gewone melk te zoeken. We kennen inmiddels al onder andere de volgende soorten plantaardige melk, die per definitie lactosevrij zijn:

• Sojamelk
• Kokosmelk
• Havermelk
• Rijstemelk
• Amandelmelk
• Cashewmelk
• Erwtenmelk

Sojamelk

Een van de bekendste soorten plantaardige melk is wel de sojamelk. Veel mensen kiezen hiervoor vanwege de smaak die nog redelijk dicht bij die van gewone melk ligt en het feit dat het erg rijk is aan proteïne en tevens een aantal essentiële aminozuren bevat. Een nadeel is wel dat de soja die ervoor gebruikt wordt vaak genetische gemanipuleerd is en dat aan veel sojamelkproducten (veel) suiker wordt toegevoegd. Een veel gehoord probleem is daarbij dat het de hormoonbalans kan verstoren door sporen van fyto-oestrogenen. Reden genoeg dus om sojamelk (en andere niet-gefermenteerde sojaproducten) slechts met mate te gebruiken.

Kokosmelk

Ook kokosmelk is in veel supermarkten verkrijgbaar. Wie het voor het eerst drink kijkt misschien wat raar op want zeker de ongezoete varianten hebben niet de zoete kokossmaak die je wellicht verwacht. De smaak van kokos is slechts in de verte te herkennen. Het wordt gemaakt van het vruchtvlees van de kokosnoot en is vrij romig. Een voordeel is dat het veel goede vetten bevat, maar helaas bevat het amper proteïne waardoor je dit uit andere bron zult moeten halen.

Rijstemelk en havermelk

Rijstemelk is een goed alternatief voor wie van magere melk houdt, het is namelijk aan de waterige kant. Een voordeel is dat het veel vezels bevat. Helaas bevat het weinig proteïnen en vitaminen. Mensen met diabetes moeten uitkijken met het gebruik van rijstemelk omdat het de bloedsuikerspiegel kan beïnvloeden, wat je wellicht niet direct zou verwachten.

Havermelk lijkt wel op rijstemelk in die zin dat het ook redelijk waterig is. Je herkent erin de smaak van havermout. Een voordeel van havermelk is dat het weinig vet bevat. Evenals rijstemelk bevat het echter ook weinig proteïnen en vitaminen.

Amandelmelk

Net zoals bij kokosmelk geldt dat de liefhebber van de typische zoete amandelsmaak wat teleurgesteld kan raken bij het proeven van amandelmelk. Deze is namelijk (in ongezoete variant) helemaal niet zo zoet. Amandelmelk wordt wel gebruikt in diëten gericht op gewichtsverlies. Dit komt omdat door het hoge gehalte vezels de melk je snel een vol gevoel geeft. Dat is handig wanneer je probeert minder te eten. Daarnaast bevat amandelmelk nog een aantal andere stoffen met gezondheidsvoordelen zoals magnesium en fosfaten. Een nadeel is dat deze melk relatief duur is.

Cashewmelk

Cashewnoten vormen een gezond bestanddeel van melk. De noten (of eigenlijk zaden) bevatten onder andere magnesium, zink, selenium, ijzer, mangaan en calcium als ook vitamine B en K. Een nadeel is dat cashewmelk niet heel makkelijk verkrijgbaar is. Zo wordt het niet of nauwelijks in supermarkten verkocht. Je zou er wel voor kunnen kiezen om zelf cashewmelk te maken. Recepten hiervoor zijn op internet veel te vinden.

Erwtenmelk

Van alle genoemde plantaardige melksoorten klinkt erwtenmelk de meesten misschien wel het vreemdst in de oren. Het is echter wel degelijk mogelijk om een melk te maken op basis van erwten die nog lekker is ook. De eerste producent die een 'erwtenmelk-lijn' is begonnen is Ripple. Ripple maakt een melk die volledig veganistisch, lactosevrij, noten-vrij, soja-vrij en glutenvrij is. Daarnaast is de melk ook nog rijk aan proteïne, calcium, omega 3-vetzuren, vitamine D en ijzer. De gele erwten bevatten bovendien aminozuren die kunnen helpen om buikvet te verminderen en een opgeblazen gevoel te voorkomen. In de Verenigde Staten is deze melk verkrijgbaar in verschillende smaken waaronder chocolade, vanille en naturel.