Gekookte rijst bewaren en opwarmen
Rijst die eenmaal gekookt is, kan net als ander opgewarmd voedsel bewaard worden. Toch moet er voorzichtig worden omgegaan met het bewaren van gekookte of gebakken rijst. Wie rijst op de verkeerde manier bewaart en weer opnieuw opwarmt voor een maaltijd, kan daarna flink ziek worden.
Waarom is rijst bewaren gevaarlijk?
Rijst bevat, bijna van nature, de bacterie Bacillus cereus. Deze bacterie komt veel voor op planten, rijst en granen. De bacterie komt bijna overal ter wereld voor. De bacterie vormt sporen, dit zijn eencellige lichamen. Deze sporen zijn zeer goed bestand tegen hitte. Het lijkt eng om rijst te kopen met deze bacterie erin, maar dat is het niet. Bedenk dat ieder pak of zak rijst deze bacterie bevat. Dit hoeft op zich geen enkel probleem voor de gezondheid op te leveren.
Rijst bereiden
Door voedsel te bereiden, worden bacteriën normaal gesproken gedood. Dat is bij deze bacterie niet het geval. Sterker nog, door rijst te koken of te bakken worden de sporen juiste geactiveerd. Deze activatie zorgt ervoor dat de sporen uitgroeien tot nieuwe bacteriën. Volgroeide bacteriën scheiden een toxine uit waar de mens ziek van wordt. Wie echter de rijst direct na het bereiden nuttigt hoeft niet te vrezen voor deze bacteriën. De sporen kunnen in deze korte tijd niet snel genoeg uitgroeien tot bacteriën. Hoewel de geactiveerde sporen wel gegeten worden, richten ze geen schade aan in het lichaam.
Wanneer het wel gevaarlijk wordt
De sporen hebben tijd en warmte nodig om uit te groeien tot bacteriën. Wanneer rijst na het koken niet direct wordt genuttigd of gekoeld, krijgen de sporen voldoende kans om te ontkiemen. In sommige Chinees / Indische restaurants wordt de rijst na het koken op kamertemperatuur te drogen gelegd. Een ideale omgeving voor de sporen om hun slag te slaan. Wie daarna van deze rijst eet, krijgt een grote hoeveelheid bacteriën binnen die hun giftige toxine uitscheiden. Het gevolg: braken of diarree, afhankelijk van het soort toxine dat het bacterie uitscheidt.
Gekookte rijst op de juiste manier bewaren
Gekookte rijst moet direct genuttigd worden, dit vermindert de kans op besmetting aanzienlijk. Wie toch rijst wil bewaren, zorgt ervoor dat dit zo snel mogelijk de koelkast ingaat. Omdat warme producten niet direct de koelkast in kunnen vanwege andere producten in de koeling, is het beter de rijst buiten de koelkast snel af te laten koelen. De kom met rijst kan in een bak met koud water gezet worden. Ook kan de rijst uitgespreid worden op een plaat, zodat deze snel afkoelt. Zet daarna de rijst in een afgesloten bak in de koelkast.
Rijst opwarmen
Rijst die snel gekoeld is en goed koel wordt bewaard, kan zonder problemen weer opgewarmd worden. Door de koelte hebben sporen weinig de kans gekregen te ontkiemen en zich te vermenigvuldigingen. Wanneer de rijst nu opgebakken of opgewarmd wordt, worden de sporen weer opnieuw geactiveerd. Dit is in de meeste gevallen onschuldig wanneer de rijst direct gegeten wordt. Wie echter deze opgewarmde rijst weer opnieuw gaat koelen om te bewaren, kan tegen een probleem aanlopen. De sporen die bij de eerste keer al geactiveerd waren, zullen bij een tweede keer opwarmen al iets ontkiemen. Bij een derde keer opwarmen zullen ze misschien net genoeg tijd krijgen om uit te groeien tot bacterie. Bewaar rijst daarom slechts een tot twee dagen in de koelkast en warm het ook slechts éénmaal op na bewaring.
Rijst weggooien of is dat zonde?
Voedsel weggooien is altijd zonde. Gemiddeld gooit ieder mens 40 kilo voedsel per jaar weg. Het beste is om niet méér klaar te maken dan men nodig denkt te hebben, maar soms blijft er desondanks toch nog een restje rijst over. Wie het direct goed koelt, kan best de rijst bewaren en de volgende dag weer opwarmen. Rijst dat bij de afhaal-chinees is gehaald, kan beter niet voor een tweede keer opgewarmd worden. Vaak is het onduidelijk hoe vaak de rijst daar al is opgewarmd. Neem dan liever geen risico. De meeste afhaal-chinezen geven grote porties van hun gerechten. Een eenpersoons rijsttafel is voor Nederlandse begrippen vaak al voldoende voor twee of drie personen. Houd hier rekening mee bij het bestellen ervan.
Overgebleven rijst kan in de winter ook op de voederplank voor de vogels gelegd worden: ze zullen er met smaak van eten. Bovendien wordt de rijst direct gekoeld in de kou, zodat vogels er zeker niet ziek van worden. Honden die last hebben van diarree hebben ook baat bij wat rijst.