E-nummers: Additieven in onze voedingsmiddelen
Om onze voeding aantrekkelijker te maken, worden er stoffen aan toegevoegd. Dit zijn stoffen die die kleur of smaak verbeteren en ervoor zorgen dat de voeding langer houdbaar blijft. Deze toevoegingen hebben geen voedingswaarde. Additieven die door de Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) veilig zijn bevonden, worden door de Europese Commissie voorzien van een E-nummer.
Zijn E-nummers schadelijk voor de gezondheid?
Binnen de Europese Unie moeten alle toevoegingen toelating krijgen om te mogen worden verwerkt in voedingsproducten. Er wordt voordat een toevoeging wordt toegelaten, onderzocht of de toevoeging geen schade kan veroorzaken bij consumenten bij het beoogde gebruik, of het additief technisch gezien nodig is voor de voedingsmiddelen en of er geen sprake is van misleiding van de gebruikers. Verder wordt er onder andere gekeken naar potentiële problemen met betrekking tot de voedselveiligheid en de hygiëne tijdens de productie. Er wordt vastgesteld wat de aanvaardbare dagelijkse inname (ADI) is van de stof. Vervolgens worden de toevoegingen in zo’n hoeveelheid toegevoegd dat het vrijwel onmogelijk is om de ADI te overschrijden. Je kunt dus stellen dat wanneer een additief voorzien is van een E-nummer, dat dit veilig is en geen schade veroorzaakt voor de gezondheid.
Uitzonderingen op veilig gebruik van E-nummers
Stoffen voorzien van E-nummers kunnen over het algemeen geen kwaad, maar er zijn enkele uitzonderingen. Mensen die lijden aan de stofwisselingsstoornis Fenylketonurie (PKU) dienen aspartaam (E951 en E962) te vermijden, omdat zij het aminozuur fenylalanine uit deze stof niet kunnen verteren. Het aminozuur kan zich gaan ophopen in het bloed en het ruggenmergsvocht, met mogelijke beschadiging van de zenuwcellen tot gevolg. Ook mensen met een sulfietallergie dienen bepaalde toevoegingen te vermijden, namelijk zwaveldioxide (E220) en kaliumbisulfiet (E228). Een heftige allergische reactie kan het gevolg zijn van de inname van deze stoffen, met in het ergste geval de dood tot gevolg.
Categorieën E-nummers
De E in het E-nummer geeft aan dat de stof is goedgekeurd door de Europese Commissie. Er zijn honderden stoffen voorzien van een E-nummer, die ieder in een van de categorieën zijn ondergebracht. De categorieën en de bijbehorende E-nummerrange zijn als volgt:
Categorie | Range |
Kleurstoffen | E100 t/m E180 |
Conserveermiddelen | E200 t/m E252 |
Voedingszuren | E260 t/m E297 |
Antioxidanten | E300 t/m E321 |
Voedingszuren | E322 t/m E392 |
Geleermiddelen, emulgatoren, stabilisatoren en verdikkingsmiddelen | E400 t/m E495 |
Zuurteregelaars, antiklontermiddelen en rijsmiddelen | E500 t/m E586 |
Smaakversterkers | E620 t/m E650 |
Glansmiddelen en anti-schuimmiddelen | E900 t/m E919 |
Meelverbeteraars | E920 t/m E928 |
Verpakkingsgassen | E938 t/m E949 |
Zoetstoffen | E420 t/m E421 en E950 t/m E969 |
Diverse hulpstoffen | E999 t/m E1300 |
Gemodificeerde zetmelen | E1400 t/m E1500 |
Kunstmatige smaakstoffen en oplosmiddelen voor aroma's | E1500 t/m E1525 |
E-nummers: Natuurlijke stoffen en synthetische stoffen
Toevoegingen in onze voeding voorzien van een E-nummer kunnen zowel natuurlijke stoffen als synthetische stoffen zijn. Natuurlijke stoffen komen van planten of dieren en synthetische stoffen worden gemaakt in een fabriek of in een laboratorium. Het tot je nemen van synthetische stoffen is in tegenstelling tot wat veel mensen denken, niet schadelijk voor de gezondheid. Ons lichaam gaat op dezelfde manier met synthetische stoffen om als met natuurlijke stoffen. Daarom zijn ze even veilig, mits men zich aan de maximaal aanvaardbare dagelijkse inname houdt.
Het etiket op een product
Een fabrikant heeft de vrije keuze om het E-nummer van een additief of de volledige benaming hiervan op het etiket van zijn product te zetten. Wanneer een natuurlijke bron veel van een toevoeging bevat, zal hij waarschijnlijk de naam van de natuurlijke bron benoemen en niet het bijbehorende E-nummer. Gistextract bevat van nature natriumglutamaat (E621). In dit geval zou de fabrikant ervoor kunnen kiezen om het woord gistextract op het etiket te vermelden in plaats van E621.