Een gezonde appel
De appel is een van de meest bekende stukken fruit die we kennen en consumeren. Fruit is gezond en de appel maakt daar een belangrijk onderdeel van uit. Maar hoe gezond is die appel eigenlijk, welke appels komen uit Nederland en wat voor appels zijn er allemaal? Meer informatie over het bekendste stukje fruit … de appel.
Herkomst
Binnen het geslacht Malus, welke onderdeel uitmaakt van zo’n 40 tot 50 soorten kleine loofbomen/struiken, valt ook de appelboom (ook de gedomesticeerde exemplaren). Deze hele lijn behoort tot de familie Rosaceae.
De appel komt met name voor in het noordelijke halfrond waar de meer gematigde streken zijn en Europa herbergt verschillende wilde soorten. Deze werden ruim 10.000 voor Christus al meegenomen en geteeld in het Nabije Oosten (spanwijdte van het Nabije Oosten is van Egypte tot Iran). Aangezien in de midden Aziatische landen ook vele appelsoorten voorkomen, werden deze gekruist. Van de Chinezen tot de Romeinen en het oude Griekse rijk, ze hielden zich allemaal succesvol bezig met het telen en verspreiden van allerlei gekweekte rassen.
Zo’n twee eeuwen geleden kende Europa een flink aantal met name zoete rassen (en enkele half zure).
Nederland
Het Nederlandse klimaat is uitermate geschikt voor het telen van appels. De Betuwe staat bekend om de uitgebreide appelgaarden, maar Utrecht, Zeeland, Flevoland en Noord Holland kent ook uitgebreide gebieden.
Totaal wordt zo’n 365 miljoen kilo aan appels geproduceerd, waar van de Nederlander de helft op wat voor manier dan ook consumeert en de andere helft wordt geëxporteerd. Overigens importeren wij ook nog weer appels uit andere landen.
Gemiddeld eet iedere Nederlander zo’n 11 kilo appels per jaar en ruim 70% van alle Nederlands vindt de appel het lekkerste fruit.
An apple a day keeps the doctor away!
De appel
De appel is een vlezige vrucht in allerlei afmetingen, maar is altijd opgebouwd uit drie lagen. Aangezien deze bijna met elkaar versmelten is het niet altijd echt zichtbaar. Officieel heet het van buiten naar binnen exocarp, mesocarp en endocarp.
De appel kan op vele manieren genuttigd worden (bijvoorbeeld rauw of gebakken), bovendien kan er sap aan onttrokken worden.
Als het om de gezondheid gaat is de appel goed voor het leveren van voedingsvezels, kalium, magnesium, fosfor en in mindere mate vitamine C. Bovendien bevat de appel natuurlijke suiker die zoveel beter is dan het geraffineerde product.
Populaire nieuwere rassen nader beschreven
- Junami – Deze appel kan het hele jaar door gegeten worden en is niet of nauwelijks onderhevig aan veranderende smaak (gedurende de seizoenen). De appel komt oorspronkelijk uit Zwitserland, maar wordt inmiddels ook in Nederland geteeld. De appel is lichtzuur en erg fris van smaak.
- Elstar – Een van de meeste bekende goudgele appels. Het is een sappig, relatief klein appeltje, en een kruising tussen de Golden Delicious en de Ingrid Marie. Een door Arie Schaap (uit Elst) in 1975 veredelde soort.
- Jonagold – De Jonagold is een relatief grote appel en in geel/rode tinten. De appel heeft een zoetzure smaak die bijvoorbeeld als dessertappel prima functioneert, maar het is ook een typisch geschikte appel om appelmoes van te maken.
- Goudrenet – Een ouder ras wat we halverwege de 19e eeuw in de omgeving van Boskoop al tegen kwamen en van daar uit Nederland en België overspoelde met deze lekkere relatief zure appel. Het is een grote en nog steeds populaire appel.
- Rubens – Als we de naam terugvertalen vanuit het Latijn, dan is dat rood en staat voor de mooie rode kleur. Een appel welke in korte tijd sterk aan populariteit toeneemt. De buitenlandse Gala is gekruist met de Nederlandse Elstar en daar is deze appel uit gekomen. Dit om een meer verfijnde zoet zure smaak te krijgen.
- Granny Smith – De enige volledig buitenlandse appel (Australië) in deze lijst is deze populaire hardgroene appel. Genoemd naar de dame die, halverwege de 19e eeuw, het ras kweekte Marie Ana (Granny) Smith. De smaak is uitermate zuur. Inmiddels wordt er nogal wat ondernomen om de appel zo mooi groen te krijgen … wat hem wat minder “naturel” maakt.
Eten
Behalve rauw, als sapje, als appelmoes … is er natuurlijk ook de klassieke basisappeltaart.
Ingrediënten
Deeg:
- 250 g bloem
- 85 g suiker
- 150 g boter
- 2 grote eieren
Vulling:
- 8 appels
- 1 eetlepel suiker
- kaneel
- boter
Bereiding
De oven voorverwarmen tot 180 °C. Maak het deeg door bloem, boter, suiker en eieren goed door elkaar te kneden. Laat het deeg vervolgens even rusten. Schil nu de appels en haal de klokhuizen eruit, snijd de appels dan in middelgrote blokjes en meng deze met de suiker en een snufje kaneel.
Rol het deeg uit en leg het in een beboterde taartvorm (een springvorm is het gemakkelijkste). Vul de taartvorm met het mengsel en maak van de restjes deeg randjes die je kruislings over het mengsel legt. Bak de taart in de voorverwarmde oven ca. 50 minuten tot deze mooi goudbruin (en gaar) is. Twijfel je, steek er dan een breinaald of iets dergelijks in en als deze er droog uitkomt, is het klaar.
Tot slot
Fruit is altijd goed en de appel hoort er eigenlijk op dagelijkse basis bij. Mensen zijn gewoonte dieren en kopen vaak dezelfde appel, gewoon omdat ze deze zo lekker vinden. Maar wissel ook eens af en koop verschillende rassen met ieder een net weer andere smaak.