Wijn uit het Loire-gebied

De Loire is zo'n 1000 kilometer lang en de streek staat bekend als "Jardin de France" ofwel de Tuin van Frankrijk. Het landschap bestaat uit bossen, wijngaarden en fruitboomgaarden afgewisseld met prachtige kastelen. De wijnen die geproduceerd worden rondom de Loire smaken lekker fris en fruitig. Dat maakt ze ideaal voor op het terras, maar ook voor bij de maaltijd.

Achtergrond

Jeanne d'Arc leidde in 1429 het Franse leger naar de overwinning bij Orléans en daarmee verloren de Engelsen de zeggenschap over het Loire-gebied. De Franse vorsten mochten graag in deze streek vertoeven vanwege de jachtgronden. De vele kastelen in de streek herinneren aan deze tijd. Deze werden gebouwd met tufsteen wat ondergronds zacht is maar bovengronds heel hard wordt. De grotten die ontstonden door de winning van deze steen worden nu gebruikt door wijnboeren als wijnkelder. De temperatuur is er van nature constant zo'n 14-15 graden.

Herkomst

De Loire-streek ligt centraal in Frankrijk, dus het klimaat is nog niet Mediterraans maar gematigd. De combinatie van dit weer met aan arme, kalkhoudende bodem maakt het perfect geschikt voor de Sauvignondruif. Dit ras wordt wereldwijd verbouwd, maar dat succesverhaal begon aan de oevers van de Loire.

Indeling van het gebied

Het gebied rondom de uitgestrekte Loire wordt intensief gebruikt. De verschillende regio's worden appellations genoemd. Onderstaande opsomming begint bij de bovenloop van de Loire en gaat dan stroomafwaarts.

1. Pouilly-Fumé en Sancerre: zusterstadjes aan de bovenloop. Deze twee plaatsen liggen tegenover elkaar aan de rivier. De Sauvignon doet het hier goed op de warme zuidwesthellingen, waar een lekker middagzonnetje schijnt. De wijnen uit de twee streken verschillen slechts minimaal. Pouilly-Fumé is, zoals de naam al aangeeft, licht rokerig, terwijl de Sancerre groeit op een kalkrijkere bodem. In Pouilly worden alleen witte druiven verbouwd, maar in Sancerre liggen ook goede rode en rosé wijnen op fles gebaseerd op de Pinot Noir druif. Beide streken produceren frisse, geurige wijnen.
2. Menetou-Salon, Quincy en Reuilly: zuidwestelijk van Sancerre. Menetou-Salon grenst aan Sancerre, Quincy en Reuilly liggen aan weerszijden van de zijrivier Cher. De wijnen uit deze appallations zijn vergelijkbaar met die van Sancerre, maar vaak vriendelijker voor de portomonnee. Het gebied is sterk in opkomst.
3. Het Centrum: rondom Tours. Behalve de Loire, stromen hier ook de zijrivieren Cher en Indre. Er liggen verschillende appellations in het Centrum en elke denkbare wijn wordt hier geproduceerd. De belangrijkste appellations zijn Vouvray, Touraine, Chinon en Bourgueil. Vouvray ligt stroomopwaarts ten opzichte van Tours en staat bekend om haar witte wijnen gebaseerd op de Chenin druif. Zowel droge als zoete witte wijnen en mousserende wijnen komen hier vandaan. Vergelijkbare wijnen komen uit Montlouis aan de Cher. Touraine beslaat een groot gebied rondom Tours, langs de Loire en Cher. Wijnmakers mogen wijn maken van één druivenras, maar dat is niet verplicht. In het gebied worden Sauvignon, Chenin, Chardonnay (alledrie wit), Gamay, Cabernet Franc, Malbec en Pinot Noir (vier blauwe soorten) verbouwd. De wijnen zijn licht, zeer geschikt voor de zomer. Chinon en Bourgueil liggen stroomafwaarts van Tours. Ze produceren rode wijnen met de Cabernet Franc druif; de smaak is zwaar en vol. Ook deze twee appellations liggen aan weerszijden van de rivier; Chinon ligt zuidelijker.
4. Anjou: rondom Angers. Deze streek stond ooit bekend om haar Rosé d'Anjou, maar richt zich tegenwoordig op rode wijn met de Cabernet Franc en Cabernet Sauvignon. Daarnaast zijn de zoete wijnen beroemd. Coteaux du Layon heeft wijngaarden op de zuidoever aan zijrivier Layon. De mist in het najaar kan hier het proces van edele rotting tot stand brengen wat leidt tot (Chenin) druiven met veel suiker. Quarts de Chaume en Bonnezeaux zijn speciale deelgebieden. De twee belangrijkste apellations in de Anjou zijn Saumur en Saumur-Champigny. Saumur heet ook wel de parel van de Anjou. De omgeving staat bekend om haar mousserende wijnen die aan het begin van de 20e eeuw verkocht werden onder de naam Champagne. Het proces is niet veranderd (tweede gisting op fles), maar het mag nu alleen nog Méthode Traditionelle heten. Saumur-Champigny produceert de beste rode wijnen van de Anjou. Het gebied ligt ten oosten van Saumur op de zuidoever van de Loire. De wijnen zijn hier lichter dan in Chinon of Bourgueil.
5. Pays de Nantes: aan de monding, ten zuiden van Nantes. De wijnen uit deze streek passen perfect bij visgerechten als oesters of mosselen. Muscadet de Sèvre et Maine wordt gebaseerd op de zeldzame Melon de Bourgogne druif en Gros Plant op de gelijknamige soort. Veel Muscadet wordt "sur lie" gemaakt, gebotteld vanaf het vat. In het vat zit dan nog de lie, de dode gistcellen. De wijn houdt zo een lichte koolzuurtinteling.

De productie

In de Loire-streek worden allerlei druivenrassen gebruikt, met name uit Frankrijk of lokale soorten. De Chenin Noir ofwel Pineau d'Aunis begon hier al voor de 10e eeuw en is de basis voor geurige rosé. De Chenin Blanc is de witte tegenhanger en nog steeds de belangrijkste witte druif van de streek. Deze druif ruikt goed en heeft een hoge zuurgraad. Zowel droge als mousserende wijnen worden gemaakt van de Chenin Blanc, maar vooral zoete wijnen met een prima zoet-zuur balans. Deze zoete Cheninwijnen kunnen tietallen jaren bewaard worden.

De Sauvignon is ook een echte druif uit de Loirestreek, maar hij komt ook al lang in het zuidwesten voor. De wijnen van deze druif zijn droog. Een zeldzamere Loire-druif is de Melon de Bourgogne - oorspronkelijk uit de Bourgogne - die in de 18e eeuw de overstap maakte naar het Loire-gebied. In de Bourgogne wordt deze druif nog maar heel weinig gebruikt, in de Loire-streek vormt hij de basis voor de zeer droge Muscadet. De Pinot Noir komt ook uit de Bourgogne en komt veel voor in de Sancerre.

Verder zijn er nog de Gamay en Cabernet Franc. De Gamay wordt ook gebruikt voor Beaujolais. Gamay-wijnen uit de Loire-streek worden ook als primeur aangeboden. De Cabernet Franc is de blauwe druif die de basis vormt voor de stevige wijnen uit Chinon en Bourgueil.

Waar past een Loire wijn bij?

De Loire-wijnen staan beroemd als begeleider van vis. Voor lichte vis, schaal- of schelpdieren zijn de Sauvignons van Sancerre of Pouilly-Fumé zeer geschikt. Deze wijnen passen ook bij kaas, want het is echt niet alleen rode wijn of port wat zich daarmee laat combineren. De plaatselijke bevolking drinkt een Sancerre graag met de lokale geitenkaas, de Crottin de Chavignol. Ook jonge of belegen Edammer en witte schimmelkazen combineren er goed mee. Voor Fourme d'ambert, Roquefort en andere blauwe schimmelkazen is een zoeter witte wijn beter.