Bramen: een zomers fruit
Zomers fruit. Heerlijk is dat, als het weer zomer wordt en overal in kraampjes en op de markten weer die heerlijke zomervruchten te voorschijn komen. Een lekkernij die bovendien vol zit met goede voedingsstoffen en vitamines. Voor uit het vuistje of om er een culinaire bijzonderheid mee te maken. Kersen, bessen, frambozen en ook … bramen.
Bramen behoren tot het geslacht ‘Rubens’. Dit is een groot plantengeslacht waartoe wel 600 soorten behoren. De meeste bramen zijn een kruising daarvan. De gewone braam, de ‘Rubus Fruticosus’ is een heester die in heel Europa voor komt. Maar, er zijn vele soorten bramen.
Om er een paar te noemen:
- Dauwbraam/Rubus caesius
- Framboos/Rubus idaeus
- Hazelaarbraam/Rubus corylifolius
- Japanse wijnbes/Rubus phoenicolasius
- Koebraam/Rubus inermis
- Peterseliebraam/Rubuslaciniatus
- Prachtframboos/Rubus spectabilis
- Steenbraam/Rubus saxatilis
Deze soorten komen allemaal in België en Nederland voor. De struiken kunnen nogal eens flink uitgroeien en alles overwoekeren. In Zuid-Afrika bijvoorbeeld wordt de braam als onkruid gezien. Ze gedijen het beste op een zonrijke en beschutte plaats. In de schaduw staan ze niet graag. Ze dragen dan ook een stuk minder vruchten en zijn minder lekker. Vandaar ook dat ze het heel goed doen aan bosranden.
Bramen in de natuur
De bramenstruik bloeit van mei tot september en de bramen zijn rijp vanaf augustus. Wanneer je ze tijdens een boswandeling tegen komt is het aanlokkelijk om er van te snoepen. Maar toch moet je daar voor uitkijken. Niet dat er iets mis zou zijn met de bramen zelf, maar vossen willen zich ook wel eens ophouden in de buurt van bramenstruiken en hun uitwerpselen kunnen er voor zorgen dat de bramen besmet zijn met lintwormen. Vandaar ook dat het RIVM altijd adviseert om bramen altijd heel goed te wassen en eigenlijk liever nog om er jam van te maken. Het gebeurt gelukkig niet al te vaak dat er een besmetting plaatsvindt, maar een gewaarschuwd mens telt voor twee, niet waar?
Antioxidanten
Bramen zitten vol met antioxidanten. Er wordt wel gezegd dat bramen de meeste antioxidanten bevatten van alle voedsel dat getest is en kanker helpt voorkomen. Maar, ook andere fruitsoorten als bessen en frambozen bevatten hoge hoeveelheden antioxidanten. Laten we het erop houden dat al deze zomervruchten gewoon ontzettend gezond zijn. In ieder geval zijn antioxidanten ontzettend belangrijk om de kankerverwekkende ‘vrije radicalen’ die door allerlei oorzaken in ons lichaam terechtkomen te neutraliseren. Volgens het ‘National Institute of Occupational Safety and Health’ zit er een stof in bramen die de ontwikkeling van huidtumoren tegengaat en de groei van longkankercellen vermindert. Verder zou het ook de verspreiding van kanker in het lichaam tegengaan.
Bramen staan al heel lang bekend om hun geneeskrachtige eigenschappen, en dat geldt dan voor alle delen van de plant en in de vorm van therapieën, kompressen of als vers fruit. Wil je meer weten over antioxidanten en vrije radicalen lees dan het betreffende artikel daarover en volg de link.
Wat kun je allemaal met bramen?
Met bramen kun je alle kanten op. Uiteraard kun je ze vers eten met wat suiker of je kunt er jam van maken. Maar je kunt ze ook pureren en er dan sap van maken of ze mengen in een milkshake. Ook als garnering op ijs of een lekker toetje doen ze het altijd goed. Let wel goed op als je ze koopt want ze hebben snel last van schimmelvorming en tasten elkaar dan snel aan. Ze zijn teer, dus was ze goed met koud water en verwijder de steeltjes. Je kunt ze maar een dag of twee goed houden in de koelkast dus misschien is het wijzer om ze verspreid op een bordje in de vriezen en later, als ze bevroren zijn in een zakje of bakje te doen.
Pluk je bramen uit je moestuin of uit de natuur, dan kun je ook de blaadjes gebruiken om later thee van te trekken. Laat de blaadjes dan eerst drogen. Het schijnt goed te helpen tegen diarree. De vruchten helpen hier trouwens ook voor. De vruchten bevatten de stof en deze stof heeft een stoppende werking.
Bramensaus
Lijkt het je wat om eens een heerlijke bramensaus te maken voor over de yoghurt of ijs? Probeer dan eens het volgend recept.
Neem een handvol rijpe bramen en 100 gram suiker. Doe de suiker in een pannetje met een antiaanbaklaag en laat deze smelten tot het goudbruin is. Voeg de gewassen bramen toe en blijf roeren tot er een gladde saus is ontstaan. Laat het even afkoelen, zeef de saus en dan … smullen maar.
Lees verder