Voeding: vetten goed of fout?

Voeding houdt ons bezig en terecht, want voeding houdt ons lichaam op gang. Dat je je lichaam op een prettige manier op gang wilt houden is evident. Maar dan is het wel goed om een en ander te weten over voeding en in dit geval meer informatie over vetten.

Basisinformatie

Vooropgesteld dat vetten onontbeerlijk voor je lichaam zijn en dus radicaal bezuinigen op de vetten voor je lichaam is niet goed. Kies alleen wel de goede vetten in de juiste hoeveelheden. Globaal wordt er aangehouden dat verzadigde vetten fout zijn en onverzadigde vetten goed. Dit klopt wellicht wel in grote lijnen, maar het ligt allemaal net iets genuanceerder.
Linolzuur bijvoorbeeld werd altijd aangeprezen vanuit de margarineleveranciers. Inmiddels wordt het gekoppeld aan har- en vaatziektes.

Verzadigd vet

Verzadigd vet heeft geen enkele mogelijkheid om zich te binden met andere stoffen. Het is stabiel en hard en ook na verhitting komen er geen schadelijke stoffen vrij. Het is altijd in een hard, maar weliswaar smeerbare versie.

Onverzadigd vet

Onverzadigd vet kan zich wel binden met andere stoffen en is terug te vinden in vloeibare vorm. Dit is het meest bekende verschil wat altijd wordt aangegeven (te herkenning). Onverzadigd in vaste vorm en onverzadigd in vloeibare vorm.

Meervoudig onverzadigde vetten zoals zonnebloemolie kent meerdere bindingsvormen en daarmee bestaat er meteen de mogelijkheden tot schadelijke stoffen. Denk hierbij aan onder andere vrije radicalen*. Ter voorkoming moet zonnebloemolie dan ook altijd koud toegepast worden.
Omdat onverzadigd vet niet zo stabiel is als verzadigd vet, zal het eerder bij blootstelling aan de lucht oxideren. Op dat moment kunnen er dus schadelijke stoffen ontstaan.

* Een vrije radicaal is een atoom of molecuul met een nog ongebruikte bindingsmogelijkheid. Die ongebruikte bindingsmogelijkheden kun je zien als een soort haken die zich graag ergens aan vastgrijpen. Ze beschadigen andere moleculen doordat ze er met hun haken elektronen uit los trekken. Vrije radicalen worden dan ook wel biochemische terroristen genoemd. Ze ondermijnen de boel.

Bakken

Als je dus gaat bakken is dit het verstandigste te doen in of verzadigd vet als bijvoorbeeld roomboter of als onverzadigd vet bijvoorbeeld olijfolie.

Kunstmatige vetten

Dan zijn er ook nog de kunstmatige vetten of transvetten genoemd. Deze ontstaan bij de industriële productie van bijvoorbeeld margarine. Transvetten verhoogd de kans op insulineresistentie (veel mensen met aanzienlijk overgewicht hebben dit, evenals diabeter type II). Er wordt zelfs een link gelegd van moeders die tijdens de zwangerschap veel transvetten gegeten hebben versus de betreffende kinderen die op latere leeftijd gemakkelijker insulineresistentie kunnen ontwikkelen.
Al met al verhogen transvetten de kans op:

• hart- en vaatziekten
• kanker
• diabetes type II

Omega 3 en omega 6

We zijn inmiddels wel bekend met omega 3 en omega 6. Omega 3 vertegenwoordigt bijvoorbeeld alle visvetten en olijfolie en omega 6 ondermeer zonnebloemolie. Omega 3 en 6 moet evenveel vertegenwoordigd zijn in het lichaam. De praktijk wijst echter uit dat we aanzienlijk meer omega 6 binnen krijgen, dan 3. Als we dus vitaminetabletten slikken is heel vaak 3 meer dan toereikend.

Wat doen enkele goede vetten?

Olijfolie

Olijfolie is gezond en de eerste koude persing remt veroudering, heeft een gunstig effect bij mensen met hartproblemen en vermindert insulineresistentie. Voldoende olijfolie kan direct een bijdrage leveren aan het verminderen van gewicht (ga hierbij uit van één eetlepel per dag). Olijfolie zit in omega 3, dus als je geen liefhebber bent van olijfolie is een tot twee tabletten per dag aan te raden (tenzij je het op een andere manier toch binnen krijgt).

Kokosvet

Kokosvet is een verzadigd vet, maar prima geschikt om in te bakken. Kokosvet is weliswaar een verzadigd vet, maar heeft wel de juiste eigenschappen van onverzadigd vet. Dit kan verwarrend zijn, maar er zijn zelfs berichten dat het verzadigde kokosvet een positieve invloed zou hebben op hart- en vaatziektes. Het helpt in ieder geval om de insulineresistentie omlaag te brengen en stimuleert het de vetverbranding in je lichaam. Wat op zich weer goed kan zijn voor vermindering van het lichaamsgewicht.

Tot slot

Als we spreken over goed en slechte vetten, ligt het dus wat genuanceerder dan in eerste instantie lijkt.