Tomaten uit eigen kas en tomatenpuree zelf maken

Alleen zelf geteelde tomaten, zonder enige poespas (bestrijdingsmiddelen) smaken zoals tomaten moeten smaken. Lekker, geurig, sappig en vol smaak. Wie niet van tomaten houdt vindt zelfgekweekte tomaten waarschijnlijk wél lekker. Vooral de cocktailtomaat, de kleine. Ze zijn erin het rood en het geel. In de zomer door de sla, ’s avonds met een blaadje basilicum en mozzarella, gewoon uit de vuist of de tomaten verwerken tot puree voor de winter.

• Zelf zaaien of jonge plant kopen
• Bestuiving
• Toppen
• Rijpe tomaten inmaken

Zelf zaaien of jonge plant kopen

Tomaat (Lycopersicon esculentum) behoort tot de familie van de nachtschadigen (Solanaceae), net als de aardappel. De plant is van oorsprong afkomstig uit Zuid-Amerika. De tomaat is door de Spanjaarden mee naar Europa genomen. Eerst werd ze als sierplant geteeld en pas vanaf halfweg de 19de eeuw, op heel beperkte schaal, als groente. Dit omdat de tomaat als gifplant te boek stond en nog staat. Een groene tomaat heeft namelijk gifstoffen. Alleen wanneer de tomaat nog groen is bevat deze het giftige alkaloïde solanine (wat ook in groene aardappelen zit). Van slechts 25 gram solanine kun je al buikpijn, hoofdpijn en last van je darmen van krijgen.

Rassen

Alle rassen zijn geschikt om in de kas op te groeien maar niet alle rassen zijn geschikt voor teelt in de openlucht. Het weer is heel belangrijk bij teelt van tomaten in de open lucht. Tomaten in een kas is een stuk minder weersgebonden. Tomaten in de kas kun je zelf zaaien. De keus is in het voorjaar enorm. Van vleestomaten tot cocktail tomaten. Van rode tomaten tot gele tomaten. Van een ronde vorm tot een peervorm en van biologisch geteeld zaad tot geen biologisch geteeld zaad. In het voorjaar zaai je de tomatenzaden in kweekbakjes. De zaaigrond bestaat uit drie delen potgrond en een deel zacht, geel zand. Dek het zaaigoed af met een halve centimeter zand. Nadat het vierde blad tevoorschijn is gekomen kan er gepoot worden in de kas. Wat ook zeer handig is, is een kant en klare tomatenplant kopen bij de tuinder. Vaak heb je er niet zoveel planten nodig als hobby tuinder.

Het weer

Tomaten zijn vorstgevoelige eenjarige planten, dus ook in de kas nog beschermen bij nachtvorst in het voorjaar. Bij buiten uitplanten is juli het meest veilige (maar zelfs dan is vorst aan de grond nog mogelijk). Heb je pech en is het een regenachtige lente en zomer: tomaten hebben een hekel aan regen!

Water geven

Nadat de planten op hun plek staan in de kas, giet het water op de grond, niet op het blad. Een tot twee keer per week een sloot water is ruim voldoende. Te veel water geeft lange slappe planten. Plaats bamboestokken naast de jonge tomatenplant en hang een touw van boven naar beneden, waar de tomatenplant omhoog kan klimmen. Haal in de oksels, elke keer de dieven weg. Laat je die zitten dan krijg je een wilde en brede tomatenplant. Door te dieven krijg je één centrale stengel, die omhoog kan groeien in de kas.

Bestuiving

Tomatenbloemen bestuiven zichzelf. Buiten is het de wind die ervoor zorgt dat het stuifmeel op de stempels komt en binnen in de kas moeten we ‘tikken’. Bij het gieteren kan dit, maar heel bewust wanneer de tomatenbloemen bloeien is het om even met een stok tegen de bamboestok waar de tomatenplant tegenaan groeit, aan te tikken.

Toppen

Af en toe de tomatenplant een beetje leiden langs het touw. Een tomatenplant blijft doorgroeien en doorbloeien wanneer die niet gestopt wordt. De zogeheten stamtomaten. Wanneer de gewenste hoogte bereikt is haal je de top eruit. In de volle grond is dat na het vierde of vijfde bloeisel en in de kas na het zesde of achtste bloeisel. Snij of knip de top eruit op twee bladeren boven het laatste bloeisel. Hoe verder het naar de herfst loopt hoe minder kans het bloeisel krijgt om rode tomaten te vormen, dus die mogen weg. De tomaten die al groen zijn krijgen zo meer kans om rood te worden. In augustus kan ook tomatenblad weggehaald worden om meer licht bij de groene tomaten te laten komen. Struiktomaten, zelftoppende tomaten en dwergtomaten hoeven niet getopt te worden, ze doen dat zelf.

Rijpe tomaten inmaken

En dan worden de tomaten rood. Er zijn tomaten waarvan de tros in een keer rood wordt en er zijn tomaten die vrucht voor vrucht rood worden. De tomaten in de kas zijn een basis voor tomatensoep en een zelfgemaakte pizza voor in de winter. Ongeveer twee kilo tomaten is genoeg voor twee potten tomatenpuree. De rode tomaten worden eerst in kokend water gelegd om de schil gemakkelijk te verwijderen. Door een roerzeef of blender worden ze fijngemaakt. Opnieuw wordt de pulp ingekookt om zoveel mogelijk vocht te laten verdampen.


In met soda schoongemaakte flessen wordt de pulp vervolgens gegoten, even op kop zetten zodat de fles goed vacuüm sluit. En alweer een stukje van de voorraad voor de winter is klaar.