Margarine: ontstaan, ingrediënten, ontstaan, recept

Napoleon III gaf het bevel om iets te maken dat kracht zou geven aan zijn manschappen en niet zo snel zou bederven als roomboter. Het product werd margarine genoemd, de naam komt van het Griekse woord margarites: parel. Het verwijst naar de parelachtige structuur. Waar bestaat margarine uit en hoe wordt het gemaakt? In dit artikel ook een recept om zelf margarine te maken.

Inhoud artikel

• Waar bestaat margarine uit en hoe wordt het gemaakt?
• Wat bevatten de oliën?
• Wat wordt er nog meer toegevoegd tijdens de bereiding van margarine?
• Zelf margarine maken (ingrediënten, benodigdheden, recept)
• Waarom is vet broodnodig?
• Zichtbare en onzichtbare vetten
• Aanbevelingen qua margarine en waar kun je het nog meer voor gebruiken?
• Verzadigde en onverzadigde vetten
• Hoeveel vetten hebben we nodig op een dag?
• Krijgen we genoeg omega's binnen (Nederland)?
• Vast of vloeibaar vet
• Verschillen tussen margarine, halvarine, dieetmargarine, dieethalvarine en roomboter?
• Wat is het voordeel van vloeibare margarine zoals Becel Keuken?

Waar bestaat margarine uit en hoe wordt het gemaakt?

• Er worden oliën geperst van zaden van koolzaadbloemen, lijnzaadbloemen, zonnebloemen. Deze oliën vormen de basis van de meeste margarines. Verder zorgen ze voor een gebalanceerde voedingswaarde.
• De structuur van het product is dan echter nog niet smeerbaar, daarom wordt bovenstaande gemengd met een klein beetje hard vet. In veel gevallen wordt palmolie gebruikt om de juiste textuur te geven.
• Het mengsel wordt afgekoeld terwijl er geroerd wordt en het eindresultaat is: margarine.

Wat bevatten de oliën?

De meeste plantaardige oliën bevatten veel onverzadigde vetten en vitamine E. Het hangt van de soort olie af, maar de oliën bevatten ook de meervoudig onverzadigde vetten omega 3 en omega 6. Dus welke oliën er gebruikt worden voor de bereiding van margarine is belangrijk.

Wat wordt er nog meer toegevoegd tijdens de bereiding van margarine?

Naast de oliën en hard vet worden ook nog toegevoegd: vetoplosbare vitamines A en D en plantensterolen. Vitamine A helpt mee aan een goed gezichtsvermogen en vitamine D helpt mee om normale botten en tanden in stand te houden. Verder vind je ook wel vitamine E in margarine, omdat vitamine E meestal van nature in de oliën zit die gebruikt worden voor de margarine. Plantensterolen komen van nature voor in plantaardige oliën, zaden, groenten en fruit en kunnen helpen om het bloedcholesterol te verlagen.

Zelf margarine maken (ingrediënten, benodigdheden, recept)

De tijd om margarine te maken is ongeveer tien minuten.

Je hebt het volgende nodig (ingrediënten, benodigdheden)

• Drie eetlepels plantaardige olie
• Twee eetlepels hard vet
• Twee theelepels melk
• Twee theelepels gepasteuriseerd eigeel
• Sap van een citroen
• Eventueel kruiden naar smaak
• Kleine metalen kom
• Een grote kom met ijs, de kleine kom moet hierin passen
• Een pan met water dat net niet kookt

Bereiding

• Smelt het hard vet au bain-marie in de metalen kom boven een pan met heet water.
• Doe ijsklontjes in de grote kom en doe er wat water bij.
• Doe drie eetlepels plantaardige olie in de metalen kom, direct als het vet gesmolten is.
• Zet de metalen kom in het ijswater en roer tot de massa van kleur verandert.
• Doe er twee theelepels melk en twee theelepels eigeel bij en haal de kom uit het ijswater.
• Blijf roeren en voeg een paar druppels citroensap toe.
• Blijf roeren tot het mengsel de structuur krijgt van margarine.
• Je kunt eventueel kruiden toevoegen als je dat lekker vindt.

Waarom is vet broodnodig?

Vet wordt vaak gezien als een dikmaker. Vet kun je echter niet missen in je voeding. Het zorgt voor energie, vetoplosbare vitamines A, D en E, essentiële vetten zoals omega 3 en omega 6. Deze essentiële vetten moeten via de voeding aangevoerd worden, ons lichaam kan deze niet zelf aanmaken.

Zichtbare en onzichtbare vetten

Soms laten mensen de zichtbare vetten achterwege omdat ze bang zijn dat ze anders te dik worden. De onzichtbare vetten worden meestal vergeten. Zichtbare vetten zijn bijvoorbeeld: vloeibare margarine, olie, roomboter, halvarine, jus, mayonaisse, sla dressing. Onzichtbare vetten zijn bijvoorbeeld: cake, chips, kaas, koekjes, worst, pizza, roomijs.

Aanbevelingen qua margarine en waar kun je het nog meer voor gebruiken?

Er wordt aanbevolen om iedere dag margarine te gebruiken. Voor bakken en braden vijftien gram per dag en vijf gram voor op brood. Je kunt margarine ook gebruiken voor grillen, koken, roerbakken, het op smaak brengen van groente, voor het bakken van een cake, marineren.

Verzadigde en onverzadigde vetten

Verzadigde vetten verhogen het cholesterol. Vervang je verzadigde vetten door onverzadigde vetten dan draagt dat bij tot het instandhouden van een gezond gehalte aan cholesterol. Probeer het gebruik van verzadigde vetten dus zoveel mogelijk te beperken.

Hoeveel vetten hebben we nodig op een dag?

Voor vitamines bestaan er adviezen voor de dagelijkse inname, zo ook voor vetten. Het is gebleken dat de vetinname gemiddeld tussen de twintig en de veertig procent van de dagelijkse energie inname zit en dat ligt in de lijn van het advies gegeven door de Gezondheidsraad. Geadviseerd wordt om verzadigde vetten tot tien procent van de dagelijkse energie-inname te beperken, maar dat blijkt moeilijk te zijn en gaat het om ongeveer twaalf procent.

Krijgen we genoeg omega's binnen (Nederland)?

We krijgen voldoende omega 6 binnen, maar niet genoeg omega 3. Omega 3 wordt ook wel alfa-linoleelzuur genoemd. Het gaat om ongeveer dertig tot vijftig procent lager dan aanbevolen.

Vast of vloeibaar vet

Het soort vet in het product heeft een grote invloed op de kleur, de smaak, de stuctuur en de houdbaarheid. Een vet met veel verzadigde vetten neemt meestal een vaste vorm aan bij kamertemperatuur. Een vet wat veel onverzadigde vetten bevat is meestal vloeibaar of zacht bij kamertemperatuur.

Verschillen tussen margarine, halvarine, dieetmargarine, dieethalvarine en roomboter?

• Margarine: in dit product zit minimaal tachtig tot negentig procent vet.
• Halvarine: in dit product zit negenendertig tot eenenveertig procent vet.
• Is in de naam dieet toegevoegd dan heeft dat te maken met het soort vet. Het geeft namelijk aan dat vijftig procent van het vet meervoudig onverzadigd is.
• Melanges: bevatten ten minste tien tot tachtig procent melkvet en worden gemaakt uit een mix van plantaardige en/of dierlijke vetten. Het vetgehalte is tussen de tachtig en negentig procent vet.
• Roomboter: iets mag alleen boter genoemd worden als alle vetten afkomen van melk en/of zuivelproducten. Het product bevat tenminste tachtig tot negentig procent melkvet.

Wat is het voordeel van vloeibare margarine zoals Becel Keuken?

Het wordt speciaal gemaakt om niet te spatten en je kunt het bijna altijd gebruiken in de gevallen dat je anders roomboter of margarine zou gebruiken. Ook voor bakken van een cake kun je vloeibare margarine gebruiken. Er zijn speciale vloeibare bak- en braadproducten voor het bereiden van vlees en jus. Deze bevatten iets meer eiwitten dan gewone margarine, maar dit zorgt er wel voor dat de producten sneller bruin worden en smelten. Dit levert mals en sappig vlees op. Vloeibare margarine bevat drie keer meer omega 3 dan dezelfde hoeveelheid olijfolie. Omega 3 is gevoelig voor verhitten maar het kan goed tegen een korte baktijd.