Consumptie van vis in Nederland

In 2011 werd er in Nederland zo'n 77 miljoen kilo vis gegeten, zowel op de markt als zelfgebakken thuis. Welke vissoorten kijken wij in Nederland en wat kun je met vis doen? Wereldwijd bestaan zo'n 30.000 vissoorten, maar deze zijn niet alle bedoeld als voedsel. Slechts een beperkt aantal van deze grote diversiteit wordt werkelijk als voedsel erkend.

Welke vissen worden gegeten?

Hoewel er geen 30.000 vissen zijn die wij kunnen eten, bestaan er toch een groot aantal soorten vis die op de Nederlandse markt verkrijgbaar zijn:

• Ansjovis: gemiddeld zo'n 20 centimeter
• Baars: vis met stekels
• Botervis: met glibberige huid
• Diklipharder
• Dorade: van oorsprong uit de wateren van de Benelux
• Forel: er bestaan verschillende soorten vis die behoren tot de forel
• Gamba: pellen voor bereiding, waarbij de schaal wordt verwijderd en vervolgens de staart
• Geep: langwerpige vin met scherpe bek
• Griet: tarbotachtige vis (platvis)
• Harder: de eitjes worden verwerkt tot bottarga
• Haring: erg populaire vis die rond de 45 centimeter lang wordt
• Heek: vroeger behorend tot de kabeljauwfamilie, maar nu een eigen familie
• Heilbot: een schol (platvis)
• Hollandse Garnaal: uit de Noordzee
• Kabeljauw: veel op gevist, bereid als stokvis, klipvis, gezouten en vers
• Kokkel: tweekleppige weekdiersoort
• Koolvis: uit het noorden van de Atlantische oceaan
• Krab: kreeftachtig, zonder zichtbare staart
• Kreeft: zoals de Noorse kreeft of langoustine
• Leng: langwerpige vis uit de Atlantische Oceaan en Middellandse Zee
• Makreel: tussen 30-50 centimeter lang
• Meerval: ook wel val of visduivel genoemd
• Mossel: tweekleppig weekdier, langwerpig asymmetrische driekhoekige schelp
• Mul: ook wel gestreepte zeebarbeel
• Noorse Kreeft: kleine zeekreeft
• Oester: platte oester, tweekleppig weekdier, kan parel bevatten
• Paling: of Europese aal, erg lange vis
• Pijlinktvis: heeft in tegenstelling tot de octopus tien ledematen
• Red Snapper: maximaal 60 centimeter met één rugvin
• Rode Poon: zoutwatervis van Atlantische kusten van Afrika en West-Europa
• Rog: kraakbeenvis
• Roodbaars: gemiddeld 45 centimeter, maar kan 100 centimeter worden
• Sardine: kwamen veel voor in Sardinië
• Schar: uit de Atlantische Oceaan
• Schelvis: familie van kabeljauw
• Schol: ook wel pladijs genoemd, platte vis in de vorm van een ruit
• Sint Jacobsschelp: tweekleppig weekdier uit de Middellandse Zee
• Snoekbaars: komt in de Benelux voor
• Spiering: ook wel komkommervisje genoemd
• Tong: bruingevlekte platvis
• Tongschar: uit noordoosten van de Atlantische Oceaan
• Tonijn: naast de zalm erg bekende en veelgegeten vis
• Wijting: een zoutwatervis
• Zwaardvis: met scherp zwaard aan de kop
• Zalm: natuurlijk erg bekende en gewilde vis
• Zeebaars: zowel in zoet als zout water
• Zeeduivel: kan tot 200 centimeter worden
• Zeekat: een inktvis
• Zeewolf: niet veel voorkomend in Nederland
• Zonnevis: ook wel Sint Pietervis, zeehaan, spiegelvis

Hoe worden vissen gegeten?

Vissen zijn op meerdere manieren te bereiden. Sommige vissen worden bijna nooit rauw gegeten. Zelfs de haring, die het idee wekt rauw te zijn, heeft een bereidingsproces ondergaan. De haring wordt namelijk koud gerookt bij een temperatuur van lager dan 30 graden. Het nadeel hiervan is dat het wel bacteriën kan blijven bevatten die gevaarlijk kunnen zijn bij mensen die hier meer gevoelig voor zijn. Mensen met een zwakker immuunsysteem, oudere mensen of jonge kinderen moet dus opletten bij het eten van haring.

Naast deze koude rooktechniek zijn er nog allerlei andere bereidingswijzen. Vis kan worden gebraden en gebakken, op de barbecue worden gelegd, je kunt vis grillen en stomen en ook in de oven bereiden. Tevens kan vis worden gekookt.

Een andere manier om vis te eten is verwerkt in sushi. Zalm wordt vaak in sushi verwerkt, of als sashimi (dit is de enige rauwe vis die wordt gegeten).

Wanneer wordt vis gegeten?

Vis wordt gegeten op allerlei gelegenheden. Het kan worden genuttigd als een soort snack bij de marktkraam, als een tussendoortje of een hapje bij een feestje (bijvoorbeeld Hollandse nieuwe op een toastje), maar ook bij de warme maaltijd of lunch.

Het eten van vis is goed voor de gezondheid vanwege de vermindering van kans op hart- en vaatziekten. Vooral vette vissoorten (bijvoorbeeld zalm, tonijn, haring, makreel en sardines) zijn goed en deze vissoorten zouden minstens eenmaal per week gegeten moeten worden. Ook zou het helpen bij de verlaging van dementie door omega 3-vetzuren.

Er moet niet te veel gegeten worden, omdat vis gifstoffen kan bevatten. In principe kan dit niet kwaad, maar wel als je er te veel van binnenkrijgt. Het gaat daarbij om kwik en dioxines, daarnaast ook PCB's (polychloorbifenyl)

Zeedieren

Naast vissen worden ook andere zeedieren gegeten, zoals mosselen en inktvis, en schaaldieren als krab en kreeft. Dit zijn in principe geen vissen, maar wel afkomstig uit de zee.