Een tent voor elk evenement

Er kan geen festival, topconferentie of beurs plaats vinden of er wordt wel ergens een tent neer geplaatst. De gezelligheid is soms gewoon niet te evenaren. Tenten kunnen doodnormaal zijn maar ze kunnen een feest of extra cachet geven. Daarentegen zet het Alkmaarse bedrijf De Boer alleen maar luxueuze tenten neer.

De Boer

Wat hebben de MTV Europe Music Awards in Berlijn, de Olympische Spelen van Atlanta, de G8-Top in Keulen, en de Islamitische Conferentie van 2000 in Qatar met elkaar gemeen? Niets, zou je zeggen, behalve dat het stuk voor stuk grote evenementen zijn. Een andere overeenkomst: er stonden tenten van De Boer. Het Alkmaarse familiebedrijf zegt zelf dat het any place, anyspace, any time zijn tenten opslaat. Enorm luxueuze types wel te verstaan, want met ordinaire feesttenten hebben ze helemaal niets te maken. De Boer heeft voor een indrukwekkende reeks evenementen tenten gebouwd. We noemden er al een paar, maar wat dacht je van de 24-uursrace van Le Mans, SAIL Amsterdam, de vliegshow in het Engelse Farnborough, het Lowlandspopfestival, het WK hockey in Utrecht, en ga zo maar door.

En dat terwijl het in 1924 allemaal zo bescheiden begon bij café-eigenaar Klaas de Boer uit het Noord-Hollandse Hensbroek. Die kwam op het idee een kraam voor het café te overdekken om zijn klanten ook bij minder goed weer droog te houden. Hij timmerde wat planken aan elkaar, gooide er een doek over en klaar was Klaas. Eigenlijk heel eenvoudig dus, maar het was wel een succesformule, want een paar dagen later al stond zijn 'tent' bij een ander evenement. Het duurde niet lang voordat het bouwen en verhuren van tenten belangrijker was dan het café.

Is het een tent?

Vandaag de dag is De Boer de grootste tentenverhuurder ter wereld. De houten masten en linnendoeken uit de begindagen zijn vervangen door stalen en aluminium spanten, kunststof wanden en pvc-dakzeilen. In allerlei soorten en maten, want De Boer heeft tientallen verschillende tenttypes, variërend van kleine partymodellen tot enorme gevaartes als de 107 meter lange New Galaxy (bij Lowland-bezoekers ook wel bekend als de Alpha-tent) en de hoogste tent die er bestaat, de Jumbohal van de MTV Awards in Berlijn. Voor elke situatie heeft De Boer wel een tent. Het bedrijf bood onderdak aan een bagagecentrum en een passagiersterminal op Schiphol en aan vier supermarkten die met een verbouwing zaten of met brand te maken hadden gehad. Veel ondernemingen die tijdelijk extra ruimte nodig hebben, bellen even naar Alkmaar.

Ook Shell International Exploration and Production in Rijswijk kwam bij de Noord-Hollandse tentenbouwers terecht. Vanwege een renovatie had het een tijdelijk onderkomen nodig voor het bedrijfsrestaurant en een deel van de kantoren. Wanneer men aan de achterkant van het Shell-terrein oploopt, wordt je blik meteen gevangen door de witte tentencombinatie. Voorop een soort huis met puntdak, en daaraan gekoppeld een grote langwerpige hal. Dit is de Delta-constructie, een systeem dat uit units van vijf bij vijf meter bestaat. Je kunt zoveel units aan elkaar koppelen als je maar wilt en ze zijn ook stapelbaar. Oppervlaktes van duizenden vierkante meters zijn geen probleem. De constructie bij Shell meet vijftien bij zeventig meter en heeft twee verdiepingen. Het dak bestaat uit allemaal kleine piramides, op elke unit één. Binnen wordt pas goed duidelijk hoe luxueus tenten kunnen zijn. De verlaagde plafonds, spotjesverlichting en internet-aansluitingen vind je niet eens bijzonder meer als je weet dat er ook een lift en een compleet bedrijfsrestaurant met spoelkeuken komen. Van binnen lijkt het net een normaal gebouw.

Comfort en luxe

Door de jaren heen zijn de tenten steeds meer op normale gebouwen gaan lijken. De reden is simpel: de klanten eisen het optimale wat betreft isolatie, ventilatie en comfort. Voor luxe extra's wordt de hulp ingeroepen van gespecialiseerde bedrijven. De Boer zelf houdt zich alleen bezig met het opbouwen en afbreken van de tenten.
Dat opbouwen gaat wel even anders dan vroeger. De tenten van toen hadden maar één mast; in het midden. Die mast werd eerst door de opening in het dak van het tentdoek gestoken en verticaal gezet. Pas daarna werd de tent onderaan vastgemaakt. Nu worden bijna alle tenten van onder naar boven opgebouwd: de vloer het eerst, het dak het laatst. Bij de Delta wordt het dak in zijn geheel of in stukken (afhankelijk van de oppervlakte van de tent) door een enorme kraanwagen omhooggehesen. Als de wanden en steunpilaren staan, laat men het dak(deel) erop zakken. Op de eerste verdieping is het lage plafond nog niet overal gelegd. Het wordt niet ondersteund door een spant of mast, maar omhooggehouden door een aluminium skelet aan de buitenkant boven de tent. Zo heb je minder of helemaal geen pilaren in de tent en dus meer ruimte. Bovendien is er in de nok plaats voor een ventilatiesysteem: aan de buitenkant zit een 'hoedje' over de top heen. Daardoor kan er geen neerslag naar binnen, maar de lucht kan er wel doorheen stromen.

Met de computer kun je in alle hoeken en gaten kijken

Handig, dit soort praktische oplossingen, maar het is nog peanuts vergeleken met de de grote ronde tent die in Keulen tijdens de G8-Top als perscentrum diende. Deze Millennium Dome heeft een vrije overspanning, geen pilaren binnenin dus, en dat voor een rond model met een doorsnede van maar liefst 51 meter! Die tent zakt toch in, zou je denken. Maar nee, de Dome blijft met gemak overeind. Sterker nog: in de nok kan een auto van 1500 kilo gehangen worden. Hoe is dat mogelijk?
De poten van de tent worden op hun plaats gehouden door trekstangen. Die trekken de poten zo strak dat ze nergens heen kunnen. Doordat de baleinen van het dak aan de poten vastzitten, blijft ook het dak op zijn plaats. Om zeker te weten dat de tenten blijven staan, werken ze bij De Boer met prototypes en 3D-computertekeningen. Daarmee kunnen eventuele knelpunten opgespoord worden. Je kijkt op het beeldscherm vanuit elke positie in alle hoeken en gaten.

Zonder de speciale software is het stukken moeilijker om een tent te ontwerpen die ook echt blijft staan. Dat ontdekten veel architecten en ontwerpers tijdens de ontwerpwedstrijd 'Tent voor de toekomst' die gehouden werd bij het 75-jarig bestaan van De Boer Tenten. De (fictieve) opdracht luidde: bedenk een tent voor een voorlichtingscampagne over de invoering van de euro. Hij moest binnen twee dagen opgebouwd kunnen worden omdat hij in korte tijd langs de belangrijkste Europese steden zou gaan trekken. De deelnemers leefden zich helemaal uit. De meest fantastische vormen en constructies kwamen eruit: een tent die zichzelf openvouwt bijvoorbeeld, en een model met drieëntwintig heliumgevulde ballonnen in het dak die de hele tent omhoog moeten houden. Maar helaas voor de bedenkers, de technische haalbaarheid bleek vaak een zwak punt.
Toch hoef je niet op alle problemen computerberekeningen los te laten. Soms is de oplossing doodeenvoudig. Neem de Delta-tent bij Shell. Hij staat op een parkeerterrein. Projectleider Remco van Schagen: Ankerpennen in de grond slaan is er dus niet bij. Maar je moet natuurlijk wel zorgen dat je tent op zijn plaats blijft. Daarom liggen onder de vloer drie rijen dikke, betonnen blokken, een aan elke korte zijde van de tent en een in het midden. Daar wordt de tent aan vastgemaakt, zodat hij nergens heen kan. Gewoon gewichten eraan hangen, dus.

Wind, zee en zand zijn net iets te veel

Als je op een parkeerterrein een tent op kunt zetten, waar kan dat dan nog meer, vraag je je misschien af. Nou ja, eigenlijk overal. De Boer heeft wel eens een tent bovenop een New-Yorkse wolkenkrabber neergezet en zelfs middenin de Alpen, tegen een steile berghelling op, verrees een stel tenten. Zulke aparte toepassingen brengen wat extra kosten met zich mee (het transport per helikopter bijvoorbeeld en de hulpstukken om te zorgen dat het zaakje blijft staan), maar als het veilig kan, wordt er gebouwd.
De tenten van De Boer zijn bestand tegen windkracht twaalf. Toch is er één soort locatie waar bij voorkeur niet gebouwd wordt: op het Noordzeestrand. Om elk risico uit te sluiten. Veiligheid is het belangrijkste criterium. Op stranden zit je met de wind, de zee en de erg losse bodem. Dat zijn net iets te veel factoren die maken dat je moeilijk kan garanderen dat de tenten onder de meest extreme omstandigheden blijven staan.

Vlakbij het strand kan het weer wel, en dan zijn er erg leuke toepassingen mogelijk. Zo zette De Boer op de Zandvoortse boulevard een tent met een ijsbaan neer. Je kon vanaf het ijs het strand zien waar de mensen lagen te zonnen. Wat in de toekomst nog allemaal mogelijk is, zal voor een groot deel afhangen van nieuwe technieken en nieuwe materialen. Want dat zijn twee van de belangrijkste pijlers in de tentenbranche.
En laten we de factor snelheid niet vergeten; een tent moet er in een vloek en een zucht staan. De datum is heilig, want bij evenementen is alles al geregeld en zijn de kaarten verkocht. Het moet dus gewoon op tijd af. Dat betekent wel eens overwerken, ja, maar dat hoort erbij. Het geeft juist een kick om in een heel korte tijd iets neer te zetten.