Rozijnen, zijn ze gezond of niet?
Rozijnen, een heerlijk tussendoortje! Kinderen snoepen graag van een lekker doosje rozijntjes. Niet alleen kinderen zijn er dol op, ook als je je kindertijd voorbij bent is een lekker rozijntje niet te versmaden. Niet voor niets zijn rozijnen in veel producten verwerkt. Hoe worden rozijnen gemaakt, maar vooral: zijn rozijnen eigenlijk wel gezond?
Lekker tussendoortje
Veel ouders geven hun kind een doosje met rozijntjes als alternatief voor een snoepje of koekje. Kinderen vinden rozijntjes meestal ook erg lekker en leuk. In een doosje zitten veel van die lekkere zoete dingetjes, dus je doet er ook wat langer mee dan met een koekje of zoiets. Niet alleen kinderen genieten van de rozijntjes, ook volwassenen snoepen er graag van, of voegen ze toe aan allerlei heerlijke gerechten. Waar komen die rozijnen eigenlijk vandaan, én: zijn ze wel zo gezond als veel ouders denken?
Herkomst rozijntjes
Een rozijn is niet meer dan een gedroogde druif, zo simpel is het. Zelfs het woord rozijn betekent eigenlijk gewoon druif. Het Franse woord voor druif, raisin, is in het Nederlands verbasterd tot rozijn. De Fransen noemen onze rozijn een raisin sec, ofwel: een droge druif.
Geschiedenis rozijnen
Rozijnen zijn zeker al bekend sinds de zeventiende eeuw. Uit de boeken van een Antwerpse koopman uit 1695 kan worden afgeleid dat rozijnen uit Spanje al werden geleverd aan steden in de Zuidelijke Nederlanden: Brussel, Antwerpen, Gent, Brugge, Mechelen en Lier.
Druiven
Een gedroogde druif
Druiven worden gedroogd, zodat ze langer bewaard kunnen worden. De druiven zelf groeien in de wijngaarden in trossen aan druivenranken. Om rozijnen te maken van de druiven, worden de trossen afgeknipt en te drogen gehangen of op plastic folie in de zon gelegd. De zon doet de rest. Doordat het vochtgehalte van de druif tijdens het droogproces daalt, krimpt de druif, waardoor deze los komt van de steel. Ook de kleur wordt door het drogen donkerder. Om dat te voorkomen, kunnen de druiven voor het drogen gedrenkt worden in potas, een mengsel van zouten dat voornamelijk bestaat uit calciumcarbonaat. Door de potas komen er ook kleine scheurtjes in het druivenvelletje, waardoor het droogproces ook sneller verloopt. In plaats van twintig dagen kan de druif nu ongeveer in de helft van de tijd veranderen in een rozijn. Een andere bijkomstigheid van deze behandeling is, dat de kleur van de rozijn nu veel lichter blijft. Na het drogen wordt alles gewassen, waardoor steeltjes en allerlei andere ongerechtigheden verdwijnen. De rozijnen worden vervolgens behandeld met zwaveloxide, waardoor ze langer houdbaar blijven. Omdat er altijd wat van aan de rozijnen blijft hangen, is het een goed idee ze even te wassen voor je ze eet.
Rozijnen
Lekker zoet
Een rozijn is aanmerkelijk zoeter dan een druif, veel mensen verwachten dan ook dat er aan rozijnen ook suikers zijn toegevoegd. Dat is onjuist, de hoeveelheid suiker in één rozijn is evenveel als in één druif. Omdat door het drogen er veel vocht uit is weggedampt, heb je de suiker in een kleiner volume geconcentreerd. Kortom: geen extra suikers toegevoegd, wat je proeft met een handvol druiven is gewoon een sterkere concentratie.
Gezond snoepen of niet?
In rozijnen zitten uiteraard calorieën, ongeveer 268 per 100 gram. Per diezelfde hoeveelheid zitten er ook 5 gram aan voedingsvezels. En uiteraard zitten er flink wat suikers in rozijnen, veroorzaakt door het droogproces. De rozijnen bevatten daarnaast ook resveratrol, een cholesterolverlagende stof, en een aantal mineralen. Nogal wat gezond materiaal, dus.
Tandbederf
Vanwege de vele suikers denken veel mensen, dat rozijnen tandbederf in de hand zouden werken. Het omgekeerde is waar, rozijnen voorkomen juist tandbederf. In rozijnen zitten enkele bacteriëndodende bestanddelen, die een remmend effect hebben op de groei van verschillende soorten bacteriën, die in de mond leven. En ze remmen dus juist die bacteriën die hinderlijke activiteiten ontplooien bij de ontwikkeling van gaatjes en tandvleesontstekingen. Ofwel: leve de rozijn!
Stoelgang
De rozijnen hebben ook een prettig effect op de stoelgang. De in rozijnen aanwezige voedingsvezels hebben een prikkelend effect op de darmwand, waardoor alles beter doorloopt. Het effect, een betere stoelgang.
Dikmakers
Hoe leuk en prettig rozijnen ook zijn, de grote hoeveelheid suikers blijven wel een factor om rekening mee te houden. Teveel suikers hebben uiteindelijk een negatief gevolg voor het lichaamsgewicht en voor je gezondheid. Dat kun je met veel bewegen in sport en spel niet helemaal compenseren.
Gerechten
Rozijnen zijn lekker om van te snoepen, voor jong en oud. Daarnaast kunnen ze in verschillende gerechten worden toegepast. Bijvoorbeeld in:
- Appeltaart
- Boerenjongens
- Pannenkoeken
- Oliebollen
- Rozijnenbrood
- Chocoladerozijnen
- Studentenhaver
Heerlijk
Rozijnen zijn een heerlijk en gezond alternatief voor chocola, koek en andere snoep!