Wonen in China: Eten

Als mens zijn we van nature gefixeerd op voedsel. Gedurende onze jeugd hebben onze smaakpapillen zich gewend aan bepaalde smaken en we maken eten wat onze tong blij maakt. Totdat je naar Azië gaat en je realiseert dat er vele gerechten en ingrediënten zijn die je niet kent. Mensen in China prefereren een heel ander soort smaak dan westerlingen en westers koken in China is een uitdaging.

• Chinees eten
• Westers eten?
• Kruiden
• Groente en vlees
• Melkproducten
• Fruit

Chinees eten

Het eten wat wij bij de Chinees halen, staat ver verwijderd van het eten in China. Rijst ja, maar dan houdt de overeenkomst al snel op. Binnen China zijn vier keukens te onderscheiden: noord, oost, zuid en west. Deze regio’s hebben elk hun eigen specialiteiten en natuurlijk zijn er ook verschillen binnen de regio’s. De echte Chinese keuken waardeert precies datgene wat westerlingen niet willen. Van vlees eet men vooral het vet, de huid en de botten. Kippenpoten in China betekent letterlijk de klauwen van de kip; het wordt gezien als delicatesse. Varkensneuzen en -hoofden zijn ook populair. Verder houdt men van ingewanden als hart, lever, nieren en hersenen. Op sommige plekken in China wordt ook hond geserveerd. Groenten worden geroerbakt met veel olie en noedels worden meestal als soep geserveerd.

Westers eten?

Westers eten in China beperkt zich tot MacDonalds, KFC en Pizzahut. In grotere, meer ontwikkelde steden zijn deze drie ketens in overvloed te vinden, vaak vlakbij elkaar. Pizzahut is in China geen afhaalpunt, maar een volledig Italiaans restaurant waar je in comfortabele stoelen zit en niet de plastic schreeuwkleuren tegenkomt die wij met een fastfoodketen associëren. Echte westerse restaurants zijn een zeldzaamheid. Sommige restaurants serveren wat ze denken dat westers eten is zoals pizza, biefstuk en pasta’s, maar het is direct duidelijk dat dit westers eten net zo ver van ons eten af staat als ons Chinees eten van het echte Chinese eten.

Kruiden

Het grote probleem in China zijn de kruiden. Chinees eten wordt op smaak gebracht met olie, sojasaus, zout, suiker, monosodiumglutamaat, gember, kerriepoeder, knoflook en een paar kruidenmixen zoals five spices of vijfkruidenpoeder: szechuanpeper, venkelzaad, steranijs, kruidnagel en kassie (valse kaneel). Buiten deze smaakmakers zijn er in een Chinese supermarkt geen kruiden te vinden. Basisingrediënten van de westerse keuken als basilicum, peterselie, kaneel, italiaanse kruiden, paprikapoeder en oregano zijn hier afwezig. Wie ze toch wil kopen, moet diep in de buidel tasten voor geïmporteerde kruiden. Door het gebrek aan de juiste kruiden is het moeilijk om smaakvol westers eten op tafel te zetten.

Groente en vlees

Dit probleem verergert door de afwezigheid van maaltijdpakken. In China vind je geen pastasauzen van Honig, Knorr Wereldgerechten of Conimex Roerbakmixen. Soep uit een pak of blik is alleen tegen hoge prijzen te krijgen in een winkel met geïmporteerde producten. Alles wat je kookt, moet van verse ingrediënten gemaakt worden: soepen, sauzen en zelfs pizzadeeg. Heel goed voor de gezondheid, maar arbeidsintensief.

Bovendien zijn de aanwezige verse ingrediënten beperkt. Chinezen zijn dol op allerlei bladgroenten, maar behalve spinazie herkennen wij daar weinig van. Sla is alleen in grote supermarkten te krijgen tegen stevige prijzen. Paprika is alleen groen te krijgen, rode of gele varianten zijn erg duur. Tomaten, Chinese kool, broccoli, aardappelen, uien en komkommers zijn daarentegen geen enkel probleem. Peultjes zijn interessant genoeg ook te koop, onder de naam he4lan4dou2 (zie hier voor uitleg over tonen) oftewel Hollandboon.

Pasta kun je soms in de plaatselijke supermarkt scoren, anders is een tripje naar een grote winkel nodig. Tofoe op eierbasis ligt in elke supermarkt, voor een sojabasis moet je naar de groentemarkt nodig. Vis is wijd verkrijgbaar als je er tenminste tegenkunt om te zien hoe ze gedood worden. Kip wordt in landelijke gebieden in z’n geheel verkocht, maar supermarkten horen meer keus te bieden. Restaurants krijgen kifilet in pakken van twee kilo aangeleverd, dus bij navraag kun je vaak wel een pakket overkopen. Varkensvlees is prima te krijgen in de supermarkt, maar gehakt is lastig. Rundvlees is meestal niet te krijgen, omdat er alleen in Noord-China koeien zijn. Dit maakt ook dat melk alleen in lang houdbare versie te koop is.

Melkproducten

Zoals gezegd zijn er maar weinig koeien in China. Melkproducten genieten een groeiende populariteit, vooral omdat men meent dat melk een witte huid geeft en de reden is dat westerlingen zo lang zijn. De meeste Chinezen streven naar een grotere lengte en witte huid, dus melk past daarbij.

Helaas blijft het bij de melkproducten beperkt tot vloeibare melk. Chinese yoghurt is zoet en heeft niet de juiste stevigheid. Boter en kaas zijn duur, omdat ze meestal uit het buitenland komen. Voor een pakje boter van 225 gram betaal je omgerekend twee euro en voor een stukje Hollandse kaas van 200 gram moet je omgerekend 12,50 euro neertellen. Er wordt ook lokaal kaas gemaakt, maar die smaakt hetzelfde als de plastic waarin de plakken verpakt zitten. Zure room, pudding, koksroom of slagroom hebben hun intrede in China nog niet gedaan.

Het gebrek aan melk werkt door tot chocolade. Chinese chocolade is ronduit vies; het ziet eruit als chocolade, het ruikt als chocolade, maar het smaakt naar rotte chocolade. De reden is dat er geen melk gebruikt wordt, maar melkvervangers. Dit is goedkoper, maar gaat ten koste van de smaak. Dove chocolade is wijd verkrijgbaar, maar direct vele malen duurder (vergelijkbaar met Nederlandse prijzen).

Fruit

Tegenover al dit "leed" staat dat je bijzondere en onbekende fruitsoorten tegenkomt in China. Dit is uiteraard afhankelijk van seizoen en lokatie, maar Zuid-China met haar sub-tropische temperaturen kent veel variatie: ananas, perzik, appel, Chinese peer, banaan, sinaasappel, mango, limoen, lychee, watermeloen, kers, druif, aardbei en ga zo maar door.

Daarnaast zijn er verschillende fruitsoorten die in Nederland niet of minder bekend zijn. Ramboetan ziet eruit als een roodgroene stekelige vrucht, ca. 3 cm doorsnee. Pel de schil eraf en je ziet een witte vrucht met amandelvormige pit. De smaak is vergelijkbaar met lychees. Mangistan heeft een roodbruine schil met een wit kroontje. Als je de harde schil eraf haalt, zie je het zachte, witte fruit binnenin. De schil is een belangrijke bron van anti-oxidanten, maar moet eerst bewerkt worden, dus je kunt hem niet vers eten. Sterfruit of carambola is een stervormige gele vrucht met een lichtzurige, frisse smaak. Pitaya (Engles: dragonfruit) heeft een rozegroene schil met lange stekels en is zo groot als je hand. De foto aan het begin van dit artikel toont een pitaya. Van binnen ziet het eruit als een kiwi met veel zwarte pitjes, maar met wit of rood vruchtvlees. Myrica rubra (Engels:waxberries) zijn redelijk grote, donkerrode bessen met hele kleine bolletjes op de schil. Ze zijn erg zoet en sappig. Kumquat is een donkergele tot oranjekleurige vrucht van ca. 4 cm. De smaak is zoetzuur. Roosappel is een belvormige rode of groene appel met een zoetzurige smaak.