Wat was Manna? Voedsel voor Joden in de woestijn

Beroemd is het Bijbelse verhaal over de Joden die door de woestijn trokken en door G'd gevoed werden met brood uit de hemel. Dit brood werd Manna genoemd. Hiermee voedden de Joden zich elke dag 40 jaar lang en op vrijdag was een dubbel portie beschikbaar voor iedereen omdat er op Sjabbat geen portie viel. Iedere dag richtten de Joden hun harten op God voor hun dagelijkse portie Manna. Het idee achter Manna is dat Joden leren volledig op G'd te vertrouwen. Dat Hij hen in hun behoeften zou voorzien.

• Exodus 16:13-24
• Wat was Manna?
• Joden klagen over het Manna
• Lessen in geloof
• Tevreden met Manna
• Het spirituele verlangen van manna: de Tora
• Manna in de Messiaanse Tijd
• Manna in a basket - een filosofische overdenking van Chabad

Exodus 16:13-24

En het geschiedde 's avonds: toen kwamen kwartels op en bedekten het leger: en 's avonds was er een laag dauw rondom het leger. En toen de dauwlaag optrok, ziet, toen was er op de bodem van de woestijn iets fijns, iets afgeschilds, fijn als de rijp op de aarde. Toen de kinderen Israëls het zagen, zeiden zij de een tot de ander: wat is het? Want zij wisten niet, wat het was; hierop zei Mozes tot hen: dit is het brood dat de Eeuwige u geeft tot spijs. Dit is de zaak, die de Eeuwige geboden heeft: zamelt daarvan in, ieder naar hetgeen hij eet een 'Omer per hoofd, naar het aantal uwer personen, zult gij, ieder voor die in zijn tent zijn, nemen. En de kinderen Israëls deden zo, en zamelden in, deze veel en gene weinig.
…..
…..
Hierop zei Mozes tot hen: dit is het, wat de Eeuwige heeft gesproken: een rustdag, en de Eeuwige heilige rustdag is morgen; wat gij bakken wilt, bakt en wat gij koken wilt, kookt, en al wat overblijft, laat liggen ter bewaring tot de volgende ochtend. En zij lieten het liggen tot de volgende ochtend, zoals Mozes had geboden; en het stonk niet en een worm was er niet in.

Wat was Manna?

Manna was wit als korianderzaad en had de basis smaak van gebakken koek met honing. Ieder kon er twee kilogram (1 Omer) van nemen en binnen 24 uur opeten. De Joden aten de Manna 40 jaar lang. Een noorderwind maakte 's ochtends eerst de woestijngrond schoon waarna het Manna neerdaalde. Met regen werd het schoon gewassen. Dauw diende als tafel voor het Manna. Een tweede laag dauw fungeerde als bescherming tegen ongedierte en insecten. De smaak was wat men maar wenste. Het had een heerlijke geur en werd ook als parfum gebruikt.

Manna was aanvankelijk een soort astronautenvoedsel. Het lichaam nam het brood helemaal op en produceerde geen uitwerpselen. Later, toen de Joden klaagden over de smaak, werd het gewoon voedsel. Elke dag was het vers en zo richten de Joden elke dag hun hart richting G'd.

Joden klagen over het Manna

Hoe kwam het dat de Joden over het Manna gingen klagen?

• Ze voelden zich onzeker omdat ze afhankelijk waren van Boven.
• Het Manna zag er eentonig uit ondanks de gewenste smaak. Men wilde tastbaar voedsel.
• Manna was een soort religieuze graadmeter: de vrome Joden kregen het in hun tent, de minder religieuze Joden moesten het van verre halen.

Lessen in geloof

G'd schonk de Joden elke dag Manna. Zo leerden de Joden in de woestijn volledig op Hem te vertrouwen. Om die reden lezen sommige Tora Joden nog steeds elke dag het verhaal van de Manna om zo hun vertrouwen (bitachon) in G'd te versterken. Zij weten dat de mens geheel afhankelijk is van G'd en dat Hij alles bepaalt in de Schepping.

Tevreden met Manna

Als Joodse mensen een bevredigende maaltijd met brood afsluiten, zeggen ze vier zegeningen. Waarom? Omdat de Tora zegt: "Als je eet en je bent verzadigd, moet je G'd zegenen voor het land dat Hij je heeft gegeven." De laatste drie zegeningen werden opgesteld in het Beloofde Land. Maar de eerste zegen werd door Mozes samengesteld toen de Manna uit de hemel verscheen.

Is het nu niet vreemd dat we een zegen voor brood uit de hemel zeggen na het eten van brood dat van de aarde komt? Echt, de zegen ligt niet op het eten zelf. Het is op onze verzadiging van het eten. Dat maakt de zaak nog raadselachtiger. Manna was een voedsel dat je nooit tevreden liet - om twee redenen: omdat je niet kon zien wat je aan het eten was, en omdat je er niets van kon bewaren voor de volgende dag. Waarom zeggen Joden een zegen die is samengesteld voor voedsel dat mensen ontevreden achterliet om G'd te bedanken voor een bevredigende maaltijd? Omdat, zoals de rabbijnen zeggen: "Een volle pot kan niets bevatten. Maar een lege pot kan alles bevatten." Degenen die hun inkomen zien als een tastbaar goed, verkregen en bewaard door natuurlijke middelen, vullen hun leven zodat ze G'ds zegen niet kunnen zien. Maar degenen die weten dat alles altijd in G'ds handen is, zoals manna uit de hemel, zijn leeg en klaar om te ontvangen. Wat ze ook hebben, ze zien het als een geschenk, een zegen, en ze vieren het.

Het spirituele verlangen van manna: de Tora

Hij maakte je hongerig, Hij liet je verhongeren, Hij voedde je manna... (Deut. 8:3). Tora kon alleen worden gegeven aan mensen die manna hadden geconsumeerd. (Midrasj Tanchuma 20:2)

Het was niet zo dat manna de honger niet stilde. Manna was voedsel, voedzaam voedsel. Maar het was eten dat ervoor zorgde dat je je ontevreden voelde. Dat was zijn voeding. Je manna heeft je misschien gesmaakt als een sappige gegrilde steak. Maar het was een spirituele, geen tastbare ervaring - en daardoor verlangde je naar iets dat verder ging dan die ervaring, iets wat een fysiek lichaam nooit echt zou kunnen hebben. Dit was cruciaal voor het plan. Zoals de rabbijnen leerden: "De geheimen van de Tora kunnen alleen worden doorgegeven aan iemand wiens hart hem onophoudelijk van binnenuit verontrust." Dat is per slot van rekening de ervaring van het bestuderen van de verborgen wijsheid van de Tora - de ervaring van altijd het gevoel hebben "dit is het nog niet". Het eeuwige gevoel dat de waarheid net daarachter ligt. Verlangen, altijd verlangen om te weten. Wees nooit tevreden. Dan heb je het ware leven.

Manna in de Messiaanse Tijd

Voor ieder huishouden was er voldoende Manna. Later werd een kruikje Manna in de Tempel bewaard. Toen de Tempel werd vernietigd werd de Manna verborgen, samen met de Heilige Arak en de zalfolie. De profeet Elija zal deze dingen in de Messiaanse Tijd weer terugbrengen. Dit zal weer het voedsel zijn voor de Heiligen. Manna was geestelijk voedsel. Er zal met de komst van de Messias geen honger meer zijn.

Manna in a basket - een filosofische overdenking van Chabad

There are two possible channels by which to receive your livelihood, according to the perspective you take in life:
You could decide to become just another element of nature, chasing after your bread in the chaos, running the race of survival of the fittest. And the fact is, you may even do well taking this route—in the short run. In the long run, however, your soul is being denied its nourishment, and your body, too, will never feel satisfied. Or you could see your life as an intimate relationship with the Source of Life Above—as though all your livelihood was no more than manna from heaven, handed to you personally and lovingly straight from the hand of your G‑d and partner in all you do. Then your main job is to keep the basket where your manna will fall sparkling clean, insuring that no one is being hurt or misled by your business. To spend the profits you are granted on spreading kindness in the world. Maybe you'll get rich this way. Maybe you won't. But you will always be satisfied.