Etiquette aan tafel
Stel je een gedekte tafel voor in een chique restaurant. Het gerecht kan elk moment worden geserveerd. Je kijkt naar het bestek naast je bord. Er liggen meerdere vorken, messen en lepels. Soms is het duidelijk op welk moment je welk bestek gebruikt, maar soms is het dat helemaal niet. Hoe ga je gerechten of etenswaren die de revue passeren te lijf?
Koude voorgerechten
Bij deze gebruiken we zoveel mogelijk enkel een vork. Denk aan bijvoorbeeld meloen en paté. Als er sla wordt geserveerd prikken we deze aan met de vork en rollen het enigszins om de vork heen. Van plakjes worst halen we het vel er met mes en vork af. Vis uit blik eet je met de rechterhand en in de linkerhand houd je een stukje brood. Als er garnalen op tafel komen en ze blijken ongepeld, dan nemen we ze tussen duim en middelvinger en ontdoen ze van hun harde jasje. Kreeft wordt met visvork en mes gegeten. We halen met het speciale kreeftvorkje het vlees uit de scharen. De dunne scharen in de sprieten breken we met de vingers doormidden, en de helften zuigen we uit. Als oesters nog niet los liggen in de schelp, maken we ze los met het oestervorkje. De schelp kan ook aan de mond worden gezet.
Soep
Bij de laatste schepjes mogen we het bord iets laten kantelen, maar wel van ons af. De lepel scheppen we overigens nooit te vol. Soep hoort nooit voor een tweede keer te worden opgediend. Als de soep in een soepkop wordt geserveerd en het is een bouillon, dan mag het laatste slokje worden gedronken. Als de soep geen bouillon is mag dat in geen geval. Een soeplepel houden we vast alsof het een pen is en we eten van de zijkant van de lepel.
Wijn
Wijn houden we even in de mond alvorens de slok door te slikken. Geen slok nemen als je nog eten in je mond hebt.
Brood
Brood wordt bij een diner nooit gesneden. Je breekt er stukjes vanaf en mag een stukje brood als schuiver gebruiken om voedsel op de vork te krijgen. Bij het hoofdgerecht geldt dit niet, want dan houd je de vork links en het mes rechts.
Aardappelen
Aardappelen snijden we niet. Met de vork breken we steeds een stukje van de aardappel af. Een aardappel in de schil houden we met de vork vast en pellen het met een mes af. Patat prikken we op met de vork. Als dit niet lukt mogen ze eventueel met de hand worden gegeten.
Wild, gevogelte en vlees
Wild en gevogelte eten we met mes en vork. Het botje mag worden afgekloven, mits slechts een hand wordt gebruikt. Karbonades eten we met mes en vork, maar lamskoteletten mogen uit de hand worden gegeten. We snijden alleen een stukje vlees af als we dat bij de volgende hap direct eten.
Pasta
Spaghetti wordt met lepel en vork gegeten, de lepel links en de vork rechts. Een klein deel spaghetti pakken we met de vork op. De gevulde vork zetten we tegen de holte van de lepel, en draaien de vork dan loodrecht om de as. De lepel is niet perse noodzakelijk. Een mes mag hier nooit worden gebruikt.
Vis
Vis wordt gegeten met een viscouvert, twee vorken of met een vork en een stuk brood. Een gewoon mes hoort niet. Van gekookte vis halen we het vel af, maar eerst een kant. Een andere mogelijkheid is steeds een stukje af te snijden en deze direct te eten. Een eventuele graat in de mond werk je voorzichtig naar voren en haalt hem zo discreet mogelijk weg. Als er mosselen op tafel komen, dan nemen we de schelp in de linkerhand en prikken we de mossel er met de vork in de rechterhand uit. Doop vervolgens de mossel in de saus. De lege schelp kan ook als tangetje worden gebruikt om de volgende mosselen uit de schelp te halen. Voor slakken geldt dat we deze in de slakkentang nemen en het beestje er met een vork uitwippen. Het slakkenhuis mag worden leeggedronken.
Artisjokken
Voor artisjokken is geen bestek nodig. Trek de blaadjes er stuk voor stuk uit, doop ze voorzichtig in de saus en zuig ze uit. Deze blaadjes leggen we vervolgens op de rand van het bord. Van de bodem verwijderen we het ' hooi ' en de bodem zelf pakken we aan met een vork.
Asperges
Neem de asperge met de linkerhand bij het uiteinde en leg het kopje met behulp van de vork die we op rechts houden in de saus. Houd de vork onder het kopje en breng de asperge naar de mond, waarna je het eerste stukje afbijt. Vervolgens eten we de rest van de asperge op dezelfde manier.
Maiskolven
Paniek! Want daar ligt een maiskolf en wat nu? Je bestrijkt de kolf met boter, pakt de kolf aan de uiteinden met beide handen beet, of gebruiken de eventuele bijgevoegde maiskolfjes die we dan in de uiteinden prikken. Vervolgens hap je de korrels af, doe dit van links naar rechts of van rechts naar links.
Vruchten
- Druiven, kersen, pruimen, abrikozen en aardbeien met kroontje eten we uit de hand. Als de aardbeien al van hun kroontje zijn ontdaan, eten we ze met een lepel.
- Meloen en ananas eten we met een vork. Een mes mag gebruikt worden als de meloen erg hard is.
- Een appel of een peer snijden we in parten voordat we hem schillen. Daarna eten we de parten uit de hand.
- Een banaan krijgt bij de steel een inkeping met een mesje. Vervolgens pellen we het en eten het uit de hand. De banaan mag ook in zijn geheel worden gepeld en met mes en vork in stukjes worden gesneden.
- Perziken nemen we in de linkerhand en snijden we in twee stukken. De pit moet er met het fruitmes worden uitgewipt. Daarna snijd je de perzik in partjes, elk partje prik je aan het vorkje en je wipt het velletje er vlak voor het eten af.
- Een kersenpit in de mond vangen we op door met de rechterhand een koker te maken en de pit linksboven het bord te leggen. De bedoeling hiervan is dat we deze pitten nog met de linkerhand kunnen bedekken indien nodig.
- Een sinaasappel is een geval apart. Met het mes snijden we de schil in parten, de vrucht beschadigen we dus niet. Daarna wordt de vrucht gepeld, verwijderen we zoveel mogelijk vliesjes en verdelen we het in parten die we met de hand eten. Dit geldt ook voor een mandarijn.
Kaas
Van een kaasmes mag je, hoe gek het ook klinkt, niet eten. Neem een stukje kaas en doe het op brood of cracker. Geen boter erbij gaan smeren!
Vingerkom, servet, tandenstokers
Een vingerkommetje bij het bord gebruik je als volgt. Alleen de vingertoppen mag je hierin dopen, en alleen in het geval van voedsel dat met de hand wordt gegeten. Een servet mag worden gebruikt maar mag er na het tafelen niet uitzien als een dweil. Altijd voorzichtig de lippen deppen en niet met een ferme veeg. Knoop het nooit in de hals! Een servet vouw je open en leg je op je schoot. Na het eten leg je het op tafel en vouwt het niet op. Tandenstokers mogen nooit worden gebruikt, ook al staan ze op tafel.
Enkele basisregels etiquette
Eet geruisloos, dus kletter niet met het bestek op het bord. Als je even pauzeert met eten leg je vork en mes gekruist op het bord, dus niet het heft en de steel op tafel! Een mes breng je nooit en te nimmer naar je mond, je pakt het bij het heft, maar de wijsvinger mag een stukje op het lemmet rusten. We eten nooit met open mond, en laten de handen op tafel rusten. De pols leunt hierbij op de rand. Wijzen met het bestek is uit den boze, net als ellebogen op tafel. De benen mogen niet worden uitgestrekt onder de tafel. Houd de voeten recht onder de stoel, wegmoffelen is onnodig. Als je een schaaltje wilt aanreiken, mag dat nooit voor iemand langs. Veeg ook nooit je bord schoon met een stuk brood. Na het eten leg je vork en mes parallel op het bord.
Met deze officiële etiquetteregels moet het zeker gaan lukken. Smakelijk eten!
“I prefer the Chinese method of eating....You can do anything at the table except arm wrestle.” ~ Jeff Smith
Reacties
Mark, 04-11-2012
Zeer handig om even mijn kennis ietwat op te poetsen!
Reactie infoteur, 05-11-2012
:)
Yasmine Jeanique Wiersema, 17-02-2009
Hoe zit het nou precies met het bestek? Wat betekent het precies als je het waar legt?
Reactie infoteur, 25-02-2009
Hi Yasmine. Met bestek werk je van buiten naar binnen. Messen altijd rechts met de snijkant naar links, vorken links van het bord. Eerste gerecht buitenste, en hoofdgerecht binnenste vork en mes. Niet meer dan drie rijen neerleggen. Nagerecht-bestek kan bovenaan het bord. Groet, A.
Jorg, 31-10-2008
"Smakelijk eten", doe je alles goed en dan zeg je dit. Dan ben je weer terug bij af. Vraag mij serieus af iedereen de faux pas herkent :-)
Reactie infoteur, 03-11-2008
Hi Jorg, de etiquette is hierover verdeeld maar het is vrijwel overal geaccepteerd en 'keurig'. Ergens las ik dat het als nuffig wordt gezien om erover te vallen. Bij deze dus :). Groet, A.
Thomas, 01-04-2008
Pasta eet je niet met lepel maar aleeen met vork en het oprollen doe je op de rand van het bord.
Reactie infoteur, 01-07-2008
Er staat nagenoeg hetzelfde.
Geebelen, 14-11-2007
Etiquette… er wordt tegenwoordig zo weinig naar gekeken. Waar is die tijd van vroeger? Ben 56 jaar en ben blij dat ook mijn 2 zonen er rekening mee houden.
Reactie infoteur, 29-12-2007
Etiquette is eigenlijk nooit weggeweest en er is nog steeds veel belangstelling voor de officiele regels! Gr, A.