Fortified foods – Verrijkte voedingsmiddelen

Fortified foods zijn verrijkte voedingsmiddelen, eten waar extra voedingsstoffen aan zijn toegevoegd. Het wordt al op grote schaal toegepast in verschillende producten zoals melk, vruchtensap, ontbijtgranen en margarine door er vitaminen of mineralen aan toe te voegen. De ene keer gaat het om wat 'restauratie van voedingswaarde' wordt genoemd en de andere keer gaat het om een extraatje toe te voegen. Er lijkt een toekomst te liggen voor maaltijden die na het kookproces zijn verrijkt met een gelatine laagje waar goede stoffen in zijn verwerkt.

Voedingsmiddelen met een beetje extra

• Fortified foods - Verrijkte voedingsmiddelen
• Calcium
• Dagelijkse hoeveelheid
• Fortified Food Coatings
• Gelatine
• Sporters en topsporters
• Foodrobots en gepersonaliseerde maaltijden
• Nadelen?

Fortified foods - Verrijkte voedingsmiddelen

Fortified foods zijn voedingsmiddelen waar voedingsstoffen aan toe zijn gevoegd. Ze worden verrijkte voedingsmiddelen genoemd, fortified foods. Meestal gaat het om vitaminen en mineralen die aan levensmiddelen worden toegevoegd.

Waarom?

Er zijn een paar redenen om voedingsstoffen toe te voegen aan een product:

• Tijdens de bereidingswijze gaan kostelijke voedingsstoffen verloren, die we er dan bij voorbaat kunstmatig weer aan toevoegen. Een voorbeeld is ijzer en verschillende vitaminen B die worden toegevoegd aan tarwebloem. Eerst wordt de bloem gemalen en pas daarna worden de vitaminen en mineralen toegevoegd. Dit noemen we restauratie van de voedingswaarde.
• De extra’s kunnen worden toegevoegd als compensatie van de voedingsstoffen in het traditionele alternatief. Een goed voorbeeld van verrijkt voedingsmiddel gebruiken we regelmatig in de keuken. Het is de margarine waar vitamines A en D aan toe zijn gevoegd tijdens het productieproces. De margarine benadert daarmee de echte boter waar de vitamines van nature in zitten. In roomboter zitten allerlei vitamines ( A, verschillende B, C en D) en mineralen (waaronder fosfor, ijzer, calcium, zink en magnesium).

Calcium

Producten worden verrijkt met producteigen stoffen, maar er kunnen ook productvreemde stoffen worden toegevoegd. Een voorbeeld is calcium dat aan vruchtensappen wordt toegevoegd, waardoor het een goed alternatief is voor mensen die geen zuivel eten of drinken.

Dagelijkse hoeveelheid

Uit onderzoek blijkt dat in Europa niet iedereen de dagelijkse hoeveelheid van de belangrijkste voedingsstoffen binnenkrijgt. In landen waar de vitaminen A en D worden toegevoegd aan margarine en smeerbare vetten, levert dat een positieve bijdrage aan een volwaardig voedingspatroon. Aan ontbijtgranen is ijzer toegevoegd en dat is sinds de jaren 90 in Engeland bijvoorbeeld een van de belangrijkste bronnen van ijzer voor kinderen geworden.

Fortified Food Coatings

Behalve dat er vitaminen en mineralen worden toegevoegd aan producten worden er maaltijden met fortified food coatings aangeboden door het bedrijf dat ook Fortified Food Coatings heet. Er zijn smakelijk uitziende maaltijden ontwikkeld die beter worden door toevoeging van een gelatine laagje waar de vitaminen en mineralen, nutriënten, inzitten. Het laagje wordt coating genoemd en het principe fortified food coating. De maaltijden, waar het laagje na het koken overheen wordt gespoten, worden er door verbeterd en de vitaminen en mineralen liggen op het voedsel als een dun laagje of zitten in het voedsel. De gelatine ligt niet als een soepje onderin het bordje; de coating wordt opgenomen door het voedsel. De maaltijd krijgt een glanzend laagje en ziet er zelfs smakelijker uit. Maaltijdproducenten en cateringbedrijven kunnen met de fortified food coating maaltijden produceren met hoogwaardige voedingsstoffen. Maaltijden die vriesvers worden geproduceerd zijn toch gezond met de toevoegingen in het laagje.

Behandelde kant-en-klaar maaltijden

Het bedrijf Fortified Food Coatings belooft een goede toekomst voor de kant-en-klaar maaltijden die met de behandeling net zo gezond, of gezonder, zijn als verse maaltijden. De voedingsbranche verwacht ook dat de gecoate maaltijden bij de thuiszorgmaaltijden en de Tafeltje-dek-je maaltijden goed van pas zullen komen.

Gelatine

Gelatine over de maaltijd is goed voor het vochtgehalte van het voedsel: dat blijft mooi op pijl. Het laagje laat de maaltijd er ook nog eens mooier uitzien. Het principe wordt al lange tijd gebruikt in de catering, bij bijvoorbeeld zalm in een buffet. De vis mag niet uitdrogen en ook niet wit uit gaan slaan en daarom strijken cateraars er een laagje gelatine overheen. De zalm blijft er dan prachtig roze en fris uitzien. De cateraar gebruikt daarvoor een kwastje; voor de coating van de maaltijden wordt een machine gebruikt die het laagje gelatine sprayt. Met het laagje is de maaltijd ook nog eens langer houdbaar. Koelvers blijft het zes tot negen dagen goed.

Magnetron

Op een koude maaltijd zie je het laagje gelatine zitten, maar zodra het eten in de magnetron gaat en wordt verwarmd, verdwijnt het laagje en zie je er niets meer van. De gelatine lost op, maar de extra nutriënten blijven behouden.

Sporters en topsporters

Sporters worden beschouwd als een doelgroep voor de maaltijden met een laagje. Zeker de topsporters, mensen die zes keer per week stevig trainen, hebben extra voedingsstoffen nodig. Een gewone gezonde maaltijd heeft voor topsporters eigenlijk niet genoeg vitaminen en mineralen. Om top te presteren en na een topprestatie voldoende en snel te herstellen zijn extra’s nodig. Fortified food kan dat extraatje bieden. Het principe was er al in de vorm van drankjes, maar met een maaltijd worden de nutriënten veel sneller opgenomen.

Foodrobots en gepersonaliseerde maaltijden

Het principe zou ook gebruikt kunnen worden om medicijnen toe te dienen, maar daar is nog meer onderzoek voor nodig. De verwachting is zelfs dat rond het jaar 2020 foodrobots gepersonaliseerde maaltijden serveren. Dat kan interessant zijn voor oudere mensen die niet meer zo goed voor zichzelf kunnen zorgen, maar ook voor kinderen die moeilijk eten en daardoor te weinig goede bouwstoffen binnenkrijgen en voor mensen die om gezondheidsredenen wat extra’s nodig hebben.

Geen science fiction
Voedingsstoffen en medicijnen in gelatine is in het tweede decennium van de 20ste eeuw nog geen dagelijkse praktijk, maar zeker ook geen science fiction. Het wordt stap voor stap geïntroduceerd en in de markt gezet. Het kan een oplossing zijn voor vele mensen die om wat voor reden dan ook moeite hebben om gezond te eten. Het gevaar schuilt daarin dat we afdrijven van gewoon gezond voedsel, niet meer zelf over onze eigen gezondheid en volwaardige maaltijd nadenken, er niet meer voor zorgen en teveel vertrouwen op wat de voedingsbranche voor ons bedenkt.

Nadelen?

Zijn er dan geen nadelen aan die verrijkte voedingsmiddelen? Zeker wel! De vitaminen die extra zijn toegevoegd aan de fortified foods zijn vaak chemisch van aard en niet iedereen reageert goed op die chemische stoffen. Sommige van die toegevoegde synthetische vitaminen worden slecht of helemaal niet door het lichaam uitgescheiden. Ze kunnen zich dan ophopen in je lijf en dat kan weer tot onverdraagzaamheid leiden voor bepaalde essentiële voedingsstoffen. De een is er gevoeliger voor dan de ander maar het kan het immuunsysteem in de war schoppen.

Lees verder

• Paardenvlees - draaivlees en het schandaal
• Spinnen op het menu - gefrituurde tarantula op de hamburger
• Rupsen op het menu - eiwitrijk voedsel van de toekomst
• Kweekvlees – Hamburger van de toekomst
• Darmen – de mooie voedselmachine