Hoe maak je Britse recepten met 'the imperial system'?
Engelse maateenheden en hun afkortingen, die in Britse recepten worden gebruikt, zorgen voor heel wat hoofdbrekens bij personen die hun 'ímperial' systeem niet kennen. Er is heel wat verwarring over de gebruikte Britse terminologie, wat die termen specifiek inhouden en hoe de Britten verschillend met volume en massa (gewicht) in recepten omgaan. Hoe maak je Britse recepten met 'the imperial system' precies? Zijn de 'ounce' en 'pound' bijvoorbeeld hetzelfde als ons en pond uit het metrische stelsel of toch niet?
In Nederland wordt het metrische stelsel toegepast. Dat stelsel geldt daarom ook voor het wegen van ingrediënten in de Nederlandse keuken. Uiteraard bestaan ter wereld naast het metrische stelsel andere systemen, zoals het 'custom' stelsel in de Verenigde Staten of het 'imperial' systeem in het Verenigd Koninkrijk. Wie eenmaal een systeem begrijpt, zou in principe ieder recept op basis daarvan moeten kunnen maken. Dat zou - logischerwijs - ook het volgen van een Brits recept op basis van het 'imperial syteem' simpel moeten maken. Helaas is dat niet het geval. Waarom is het volgen van een Brits recept vaak lastig? Dat komt:
- omdat door de geschiedenis van de maateenheden (spraak)verwarring is ontstaan;
- omdat de Britten het zogeheten 'imperial' systeem én metrische systeem allebei gebruiken;
- omdat de Britten andere manieren bij het meten van droge en natte ingrediënten hanteren.
De geschiedenis van het huidige Britse 'imperial' systeem
Ooit regeerde Groot-Brittannië oftewel het Verenigd Koninkrijk (verder VK) over het Britse Rijk ('the British Empire'). Tot het Britse Rijk behoorden landen zoals de Verenigde Staten (verder VS) en India. Tijdens die regeerperiode werd het Britse maatsysteem (avoirdupois) in het gehele imperium toegepast met maateenheden als de 'gallon', pint, 'cups' en 'spoons'. In 1776 werd de VS onafhankelijk. Zij bleven het maatsysteem van voor hun onafhankelijkheid trouw. De maateenheden die zij tot op heden nog steeds in de keuken gebruiken, zijn gewoon dezelfde Engelse termen en bijbehorende eenheden uit de tijd van vóór 1776. Tot op vandaag de dag noemen Amerikanen hun systeem het Engelse systeem, maar officieel heet het
'the custom system'.
Het tweede Britse Rijk en 'the imperial system'
Tijdens het tweede Britse Rijk (1815 - 1914) werd het 'imperial' systeem ingevoerd met de Weight & Measures Act van 1824. Bestaande termen kregen een vaste, precieze definitie toebedeeld. Veel later is het metrische stelsel officieel ingevoerd, maar dat wordt - ondanks zijn officiële status - niet altijd toegepast. In veel recepten gebruiken de Britten nog 'imperial' maten en gewichten.
Het avoirdupois systeem is in 1826 in het VK aangepast met de zogeheten Weights and Measures Act van 1824. Het VK heeft na de onafhankelijkheid van de VS zijn wetgeving over maten en gewichten telkens aangepast, waaronder wijzigingen - met behoud van de terminologie - in de hoeveelheden. Aangezien de VS onafhankelijk was geworden, werden deze aanpassingen uiteraard niet door de VS overgenomen. Dit is de reden waarom een 'gallon' of een pint bijvoorbeeld een andere eenheid (hoeveelheid) vertegenwoordigt in de VS dan een 'gallon' of pint in het VK. Het is daarom van groot belang om te weten met welk land men van doen heeft ten aanzien van een te volgen recept. Daarnaast is het belangrijk om te weten, wat de afkortingen betekenen. Het komt bijvoorbeeld regelmatig voor dat de afkortingen tbs (TBS) en tsp met elkaar worden verwisseld. Tbs is de afkorting voor 'tablespoon' en tsp is de afkorting voor 'teaspoon'. De afkortingen kennen én de afkomst van het recept, kan heel wat uitmaken bij het toevoegen van ingrediënten als rozenwater of Tabasco bijvoorbeeld.
Een Australische TBS = 20 ml, een Amerikaanse TBS = 16 ml en een Britse, Zuid-Afrikaanse of Canadese TBS = 15 ml
Wat is avoirdupois (avdp)?
De term avoirdupois verwijst naar het maatsysteem voor gewicht, dat sinds de 14e eeuw in Engeland wordt gebruikt. Het woord was destijds een handelsterm en afkomstig uit het Anglo-Normandische Frans. De termen 'ounce', 'pound en 'stone' uit het avoirdupois syteem zijn te herleiden tot de Franse woorden 'once', 'livre' en 'pier', evenals het woord pint, dat afgeleid is van het Franse 'pinte'.
Belangrijke verschillen tussen VK en VS
Het VK en de VS gebruiken 'cups' en 'spoons' voor bepaalde eenheden, maar ook hier geldt dat deze onderling niet te gebruiken zijn in elkaars recepten, omdat zij verschillen. Met de term cup kunnen - zoals matrix I laat zien - verschillende eenheden worden aangeduid. In de VS gebruiken ze twee soorten cups, te weten voor droge- en natte ingrediënten. Bij het koken prefereren de Britten overigens maatbekers of cups voor vloeistoffen en wegen zij verder meestal hun droge ingrediënten af volgens het 'imperial' of het metrische systeem. Het is personen die veel Amerikaanse en Britse recepten gebruiken daarom aan te raden, om zowel VS als het VK 'cups' en 'spoons' aan te schaffen. Wie dat niet wil of kan wordt aangeraden om alle aangegeven maten om te rekenen tot het metrische systeem.
Een matrix met de Britse basis imperial maten en hun afkortingen
In oude, handgeschreven recepten komt weleens de term 'breakfast cup' voor. Dit is niet een wettelijke term voor een volumemaat. Het is waarschijnlijk de favoriete mok of kop, die de schrijver van het recept in zijn of haar keuken gebruikt bij het koken of bakken. Een exacte hoeveelheid is daardoor niet aan te geven. Zelfs de experts zijn het er niet over eens hoeveel dit moet zijn.
Afkortingen van de maten kunnen verwarrend zijn, omdat wisselend UK, imperial of helemaal niets bij een hoeveelheid staat aangegeven. Men laat namelijk vaak de term 'imperial' weg, omdat dit als een vanzelfsprekendheid wordt gezien. Een matrix geeft alvast meer inzicht wat de gebruikte afkortingen betreft.
Matrix I: basis imperial maten en afkortingen
cup | hoeveelheid in ml | bijzonderheden | afkorting betekenis |
breakfast cup | verschil van mening | (handgeschreven) oude recepten | geen |
1 cup UK | = 284 ml | = idem 1 cup imperial | UK= imperial |
1 cup imp | = 284 ml | = idem 1 cup UK | imperial = UK |
1 metric cup | = 250 ml | = idem 1 cup US | ml = milliliter |
1 pound imp | = 16 ounces imp | = 453.59 gram | pound = lb, lb avdp |
1 ounce imp | 0.0625 pound imp | = 28.350 gram | = oz, oz avdp |
1 fluid ounce imp | = 28.41 ml | = 1 fluid ounce UK | = fl oz |
Vloeistoffen meten
In het Verenigd Koninkrijk worden vloeistoffen bij het koken afgemeten in maatbekers ('measuring jugs') De maten zijn aangegeven in ' fluid ounces' en 'pints'. Een pint is onderverdeeld in '20 fluid ounce' (oz imp). Aangezien Amerikanen ook deze maateenheden gebruiken, is het wel zaak om te controleren of de te gebruiken maatbeker Britse maateenheden hanteert. Een Britse pint staat gelijk aan 20 oz imp. Een Amerikaanse pint daarentegen staat gelijk aan 16 US oz. Een Britse pint heeft dus meer volume dan een Amerikaanse pint.
Matrix II: fluid ounce naar milliliter
imperial uk fluid ounce | milliliter afgerond | milliliter precies |
1 UK fl oz | 28 ml | 28.41 ml |
2 UK fl oz | 57 ml | 56.83 ml |
3 UK fl oz | 85 ml | 85.24 ml |
4 UK fl oz | 114 ml | 113.65 ml |
5 UK fl oz | 142 ml | 142.07 ml |
6 UK fl oz | 170 ml | 170.48 ml |
7 UK fl oz | 200 ml | 198.79 ml |
8 UK fl oz | 227 ml | 227.30 ml |
9 UK fl oz | 255 ml | 255.72 ml |
10 UK fl oz | 284 ml | 284.13 ml |
11 UK fl oz | 310 ml | 312.54 ml |
12 UK fl oz | 340 ml | 340.96 ml |
13 UK fl oz | 370 ml | 369.37 ml |
14 UK fl oz | 400 ml | 397.68 ml |
15 UK fl oz | 426 ml | 426.20 ml |
16 UK fl oz | 455 ml | 454.61 ml |
17 UK fl oz | 483 ml | 483.02 ml |
18 UK fl oz | 510ml | 511.44 ml |
19 UK fl oz | 540 ml | 539.85 ml |
20 UK fl oz = 1 pint | 570 ml | 568.26 ml |
Imperial ounce (oz) en 'pound' (lb)
De ounce is afgeleid van het Italiaanse woord ('once'). Een pound (lb) is afgeleid van het Latijnse woord ('libra'). Sommige recepten (zoals patisserie) vereisen precisiewerk, andere recepten zijn toegeeflijker qua te gebruiken hoeveelheden. Een paar grammen meer of minder maakt soms niet zoveel uit. Afhankelijk van het recept kunnen daarom de hoeveelheden afgerond worden. Eén 'pound imperial' wordt afgerond op 450 gram en één 'ounce imperial' op 30 gram. Dit maakt de conversie naar het metrische stelsel gemakkelijk en niet steeds een wiskundige examenopgave.
Matrix III ounce en pounds naar grammen
hoeveelheid | omgerekend afgerond | exacte gewicht |
1 oz | 30 gram | 28.350 gram |
2 oz | 60 gram | 56.700 gram |
3 oz | 85 gram | 85.05 gram |
3.5 oz | 100 gram | gram |
4 oz | 110 gram | 113.40 gram |
5 oz | 140 gram | 141.75 gram |
6 oz | 170 gram | 170.10 gram |
7 oz | 200 gram | 198.45 gram |
8 oz | 230 gram | 226.80 gram |
9 oz | 255 gram | 255.15 gram |
10 oz | 280 gram | 283.50 gram |
10.5 oz | 300 gram | 297.67 gram |
11 oz | 310 gram | 311.84 gram |
12 oz | 340 gram | 340.19 gram |
13 oz | 365 gram | 368.54 gram |
14 oz | 400 gram | 396.89 gram |
15 oz | 425 gram | 425.24 gram |
16 oz = 1 pound | 450 gram | 453.59 gram |
1 lb 2 oz | 500 gram | 510.25 gram |
1 lb 5 oz | 600 gram | 595.33 gram |
1 lb 9 oz | 700 gram | 708.73 gram |
1 lb 12 oz | 800 gram | 793.78 gram |
2 lb | 900 gram | 907.18 gram |
2 lb 3 oz | 1 kilo | 992.23gram |
Matrix IV voor 'spoons' naar milliliter
eenheid | afkorting | milliliter |
1 imperial tablespoon | TBS | 15 ml |
1 imperial teaspoon | tsp | 5 mlx |
1 imperial dessert spoon | dstspn | 10 ml |
Lees verder