Alles over de haring: maatjes, bokking, de nieuwe en kaken
Alles over de haring betekent dat je alles weet over maatjes, bokking, de nieuwe en kaken. En over zijn goede en gezonde kwaliteiten. Want de haring is een vette vis vol met goede stoffen. Maar hoe wordt een gewone haring nu een zoute haring? En waarom wordt hij ook wel maatjesharing genoemd? En wanneer is een haring nog nieuw? En wat is nu precies een bokking en wat betekent een haring kaken?
Haring is gezond
Een haring is gezond. Hij zit vol met omega-3 vetzuren (de goede zuren). Maar ook vol met
- Vitamine A1
- Vitamine B1
- Vitamine B2
- Vitamine B6
- Vitamine B12
- Vitamine C
- Vitamine D
De zoute haring achterover slaan met uitjes en al
Het is een gebruik in Nederland om een zoute haring bij de staart vast te pakken en hem dan zo in je keel te laten glijden. Buitenlanders gruwen er vaak van. Ook zijn er voldoende Nederlanders die er helemaal niets van moeten hebben. De uien op de haring maken dat de smaak van de haring zelf wordt gedempt. De zachte substantie van de vis is er dan echter nog wel.
Hoe groeit een haring en wanneer is hij een nieuwe haring?
Een haring is in de winter mager en hij begint zich pas in het voorjaar vol te vreten met plankton. Hij eet soms zoveel dat hij soms per dag 1 procent aan vet toeneemt. In mei wordt gestart met de vangst van de nieuwe haring. Op dat moment hebben de haringen namelijk minstens 16 procent vet.
Wat is maatjesharing of maatje?
Veel mensen noemen nieuwe haring wel maatjesharingen of maatjes. Eigenlijk is het goede woord maagdenharing. Dat lijkt een vreemde benaming voor nieuwe haring, maar is het niet. Het duidt er namelijk op dat de nieuwe haring nog geen hom of kuit bevat. Hom of kuit zijn zeg maar de sperma van de mannelijke haring of de eitjes van de vrouwelijke haring.
Wanneer is een haring een nieuwe haring?
De Warenwet geeft aan wanneer een haring een nieuwe haring mag worden genoemd. In de maanden mei tot en met september mogen haringen die naam dragen, maar dan ook alleen als ze in die maand zijn gevangen. Er zijn overigens meer benamingen voor. Dit zijn:
- Hollandse nieuwe
- Nieuwe maatjes
Goede doelen
Het haringseizoen startte in 2014 op 12 juni. Traditioneel wordt er aan het eerste vaatje een goed doel gekoppeld. In 2014 werd het eerste vaartje nieuwe haring geveild in Scheveningen en daar werd 56.500 euro voor betaald. Dit bedrag ging naar Bio Vakantieoord.
Een haring kaken
Een haring kaken is een uitdrukking die veel mensen wel kennen. Maar wat het precies betekent weten velen niet. Het kaken van een haring betekent dat de ingewanden en de kieuwen weg gesneden worden. De alvleesklier blijft zitten, want die produceert enzymen die de vis verder laten rijpen. Deze methode zou als in de 14e eeuw zijn bedacht en toegepast.
Bokking: Gebakken en gerookte haring
Overigens is een haring niet alleen maar rauw te eten. Een haring kan ook gebakken worden en wordt dan bakbokking of panharing genoemd. Ook gerookt is het een delicatesse. In dat geval wordt de haring een bokking genoemd. Er zijn tegenwoordig twee soorten bokkingen: de stoombokking en de spekbokking. De stoombokking is warmgerookt en de spekbokking is koudgerookt. Kipper is trouwens ook een gerookte haring, maar die is eerst opengeklapt en dan gerookt. De bokkingen worden traditioneel in zijn geheel in de ton gehangen met een spit door hun kop. Voordat een haring (maar ook andere vissoorten) gerookt kunnen worden, moeten ze eerst worden gepekeld. Dat betekent dat ze geruime tijd in een bad met zout worden gelegd. De bokking is ontstaan in de tijd dat voedsel nog niet zo goed bewaard kon worden als nu het geval is.
Reacties
Jp, 19-05-2016
Hoe zit het met het gehalte aan "zware metalen" in haring? (Kwik, cadmium, lood, etc.?)
Reactie infoteur, 14-06-2016
Hoe ouder een vis, hoe groter de kans dat de vis veel gif bevat.
Met deze kennis kan je bewuster omgaan in je keuze van vis: kleine, kort levende vette visjes (ansjovis, sardine, haring) zijn in het algemeen veel minder verontreinigd dan soorten zoals tonijn, zwaardvis, paling, haaien, enz., maar dat is ook niet altijd precies waar. Inktvis leeft heel kort en is redelijk mager, maar kan enorme hoeveelheden cadmium ophopen.
De maximale hoeveelheid zware metalen, dioxines en PCB´s die vis kan bevatten is bij wet Europees geregeld, maar deze maxima houden rekening met een gemiddeld eetpatroon (d.w.z. 2-3 keer per week) Als je dagelijks, en zelfs 2x per dag vette vis eet, dan loop je een verhoogde kans om op termijn een gezondheidsprobleem te ontwikkelen. Dus in een haring zit wel minder zware metalen dan in andere grotere vissen, maar toch niet vaker dan twee keer in de week eten om risico's uit te sluiten.
Jan, 15-04-2016
L.S.,
Uit nieuwsgierigheid een spekbokking gekocht. Is het normaal dat alle ingewanden er nog inzitten? Ik vond het een smerig gezicht en het rook ook niet lekker. Viel ook niet te fileren… Geen hap van gegeten en weggekieperd. Zonde van de vis!
Reactie infoteur, 14-06-2016
De ingewanden horen natuurlijk niet meer in een spekbokking. Ik weet niet wie u deze vis geleverd heeft, maar ingewanden moeten altijd uit de vis gehaald worden voor consumptie.
A. F. Donker, 11-02-2015
Zit er in gerookte spekbokking weinig cholesterol?
Reactie infoteur, 23-08-2016
Het vet in de spekbokking is een goed vet dat juist goed is voor hart- en bloedvaten.