Vruchten in Suriname

Suriname heeft een grote rijkdom aan tropische vruchten. Sommige daarvan komen oorspronkelijk uit Suriname en andere zijn geïmporteerd. Suriname heeft een tropisch klimaat waardoor alle tropische vruchten er goed groeien. Doordat er vele plantages zijn geweest zijn diverse vruchten geïntroduceerd en daarnaast hebben de verschillende bevolkingsgroepen zoals de Hindoestanen, Javanen en Chinezen hun eigen vruchten mee genomen. Op deze manier is er veel variëteit in vruchten ontstaan in Suriname. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• 1. Mopé
• 2. Zuurzak
• 3. Mini bacove of mini banaan
• 4. Acerola of West Indische kers
• 5. Mango
• 6. Ananas
• 7. Pompelmoes
• 8. Rambutan
• 9. Broodvrucht
• 10. Passievrucht
• 11. Pommerak
• 12. Awarra
• Overige vruchten

1. Mopé

Mopé is een oranjekleurige zoete vrucht die op de markt en op straat verkocht wordt. Er zit een grote pit in. In Nederland wordt het de mombinpruim genoemd. De smaak lijkt op die van pruimen. Er wordt eveneens een sap van gemaakt die je in diverse eet- en drinkgelegenheden kunt kopen. Daarnaast wordt er jam van gemaakt. Mopé is een echte Surinaamse vrucht; hij komt van oorsprong uit Suriname. Zijn verspreidingsgebied is van Mexico tot Brazilië. Soms zie je in de rivieren gevallen mopés drijven. In Suriname wordt het gezegde gebruikt: wie een mopé heeft gegeten zal terugkeren naar Suriname.

2. Zuurzak

Een zuurzak is een vrucht met kleine stekeltjes die door Surinamers en Nederlanders soms foutief durian wordt genoemd. Durians of doerians hebben grote harde stekels. De doerian zul je niet aantreffen in Suriname; dat is een Indonesische vrucht. Zuurzak komt van oorsprong uit Midden Amerika en de Caraïbische eilanden. Zuurzak heeft wit vruchtvlees wat een beetje naar custard smaakt. Hij is familie van de custard-apple. Wanneer je de vrucht doormidden snijdt kun je het zo met een lepel opeten als toetje of voedzame en dorstlessende snack.

3. Mini bacove of mini banaan

De banaan is tropisch, gezond en lekker fruit. Bacove is het Surinaams-Nederlandse woord voor banaan. De kleine mini-banaan wordt door Nederlandse indo´s pisang mas genoemd; dat is namelijk de Indonesische naam. Deze mini-banaan heeft iets donkergeler vruchtvlees dan de commerciële banaan die in de Nederlandse supermarkten ligt. Hij is wat smaakvoller. De banaantjes hebben de grootte van een flinke duim. Behalve de mini-banaan zijn er uiteraard vele andere soorten te koop waaronder de melige bakbanaan en de meer standaard banaan zoals westerlingen die kennen. De banaan is voor het eerst gecultiveerd in Nieuw Guinea. Deze populaire vrucht is van daaruit inmiddels door heel de tropen verspreid en in de westerse wereld omarmt als dagelijkse snack.

4. Acerola of West Indische kers

Acerola of West-Indische kers is een supergezonde vrucht. Hij bevat veel meer vitamine C dan een sinaasappel. Hij is zo gezond dat er een natuurlijk vitamine C-supplement van wordt gemaakt. De acerola smaakt zurig; hoe rijper hij wordt hoe minder zuur hij smaakt. De zurigheid is niet zo pregnant als die van een citroen. Veel Surinamers eten een paar Acerola´s per dag om gewoon in gezonde conditie te blijven. Acerola of West-Indische kers komt, zoals de naam reeds doet vermoeden, van origine uit Suriname.

5. Mango

Mango wordt in Suriname manja genoemd. Er zijn verschillende soorten maar de meeste Surinamers zijn het erover eens dat manja golek de lekkerste mangosoort is. Deze komt uit Indonesië. Het vruchtvlees is oranjegeel van kleur en hij is iets spitser dan de plompe mango´s die op de Europese markt liggen. Daarnaast is de manja golek niet zo vezelig en supersappig. Oorspronkelijk groeiden er geen mango´s in Zuid-Amerika. De mango komt van oorsprong uit Azië.

6. Ananas

De ananas is een heerlijke vrucht die zeer groot kan worden in Suriname. De soort die ze hier hebben heeft een lichter tint geel dan de Europese ananas; eigenlijk is hij pastelgeel van kleur. De ananas zul je regelmatig aantreffen bij het ontbijt als je in een hotel in Suriname vertoeft. Hij wordt als schijfje op een fruitbord met banaan, pompelmoes en papaya opgediend.

7. Pompelmoes

In Europa worden vrijwel alle citrusvruchten verkocht behalve pompelmoes; deze zie je vrijwel nooit. Dat is onterecht want de pompelmoes is een superlekkere vrucht. Wat in eerste instantie opvalt is zijn grootte; een flinke pompelmoes is net zo groot als een voetbal. Er worden eveneens kleinere pompelmoezen verkocht. Deze zijn nog altijd een stuk groter dan de grootste grapefruit die in Nederland te koop is. Qua grootte heeft hij iets van een pomelo, behalve dat zijn schil van normale dikte is en niet zo absurd dik als die van een pomelo. Een pompelmoes smaakt zeer lekker; het is een verfijnde mix van licht bitter, licht zoet en zeer sappig. Het vruchtvlees is rozerood.

8. Rambutan

De rambutan zie je overal op de markten van Suriname. Het is een vrucht met een oorspronkelijke Indonesische naam; rambut betekent ´haar´ in het Maleis. De vrucht is dan ook zeer harig qua schil. Als je hem openmaakt lijkt het ineens op een lychee, behalve dat het vruchtvlees niet zo makkelijk van de pit afgaat. Een rambutan is een lekkere en gezonde dorstlesser in de tropen. Rambutans groeien in bosjes aan de boom. Op de markt worden ze vaak met tak en al samengebundeld verkocht maar je kunt ze los kopen. Je vindt het meest rode rambutans maar er worden ook gele verkocht.

9. Broodvrucht

De broodvrucht is een vrucht met geschiedenis. De boom groeide oorspronkelijk alleen in Frans Polynesië en andere eilandjes in de Stille Oceaan of Pacifische Oceaan. De vrucht kan zeer groot worden en werd door de Polynesiërs graag gekookt, geroosterd, gebakken of gefrituurd. Europese handelaars dachten slim te zijn door de broodvrucht naar Zuid-Amerika en de Caraïben te exporteren zodat de slaven makkelijk te eten hadden. Een broodvrucht is namelijk zeer groot; je kunt er meerdere monden mee vullen. Maar de slaven hielden helemaal niet van broodvrucht. Uiteindelijk is de broodvrucht steeds meer gewaardeerd geworden en zie je hem nu op de markten in Suriname liggen.

10. Passievrucht

De passievrucht wordt ook markusa, markoeza, markoesa of markieza genoemd. Passievruchten zijn in Suriname groot en hebben een groene kleur. Er zit meer vruchtvlees in dan de passievruchten die in Nederland verkocht worden. Het vruchtvlees is oranje en smaakt zoet-zurig. De pitjes kun je gewoon opeten. Er wordt veel sap gemaakt van de passievrucht. Als je in Suriname bent kun je passievruchten veel goedkoper kopen dan in Nederland. Het is een ideale vrucht voor als je ´s morgens wakker wordt of als verfrissend tussendoortje op een hete dag. Wie in Suriname woont, doet er goed aan om de klimplant waaraan passiebloemen en -vruchten groeien in zijn tuin te planten. Passievrucht groeit in het wild in Suriname. De wilde vruchtjes zijn klein maar de inhoud is lekker zoet, vaak zoeter dan een grote passievrucht.

11. Pommerak

Pommerak is een zurige rood beschilde vrucht met spierwit vruchtvlees. Hij heeft de vorm van een peer maar hij komt voor de rest niet overeen met een peer. Zijn zuurheid is anders dan die van een citroen; het is in de tropen een zeer verfrissende vrucht. In het oogstseizoen ligt de pommerak voor een habbekrats op de markten van Suriname. Er wordt een sap van gemaakt die het hele jaar door verkrijgbaar is. In Indonesië wordt deze vrucht ´jambu bol´ genoemd.

12. Awarra

Awarra is een bosvrucht. Wanneer mensen in het bos honger hebben kunnen ze altijd grijpen naar de awarra. De awarra is een lekkere vrucht maar het is niet bijzonder praktisch om te eten. Er kan een heerlijke sap mee worden bereid. Wanneer je aan de SMS-pier in Paramaribo bent dan is het een goed idee om bij het restauramt Liba Massanga op de eerste etage, waar je het mooiste uitzicht van Paramaribo over de Surinamerivier vindt, een vers gemaakte awarrasap te drinken.

Overige vruchten

Behalve deze twaalf vruchten zijn er nog tig andere vruchten te koop zoals de birambi, kedongdong en guave.

• De jackfruit of nangka is een zeer grote vrucht die vers kan worden gegeten. In Indonesië wordt hij eveneens gekookt om als groente te dienen. Jackfruit is een zeer grote vrucht die aan een boom groeit. Het is de grootste vrucht ter wereld. De jackfruit is een zeer lekkere vrucht die je zekere eens gegeten moet hebben. In Europa wordt deze vrucht vrijwel niet verkocht.
• Jambu air is de Indonesische naam voor deze vrucht. Het is een kleine vrucht met wit-roze kleur die zeer sappig is. Het is net een heel klein peertje qua vorm, behalve dat het niet groen is. Het vruchtvlees wordt eveneens gebruikt om een sapje van te maken.
• Zapotia is een kleine ronde gelige vrucht die je moet eten als hij overrijp is. Er zitten drie of vier pitten in. De vrucht is niet bijzonder zoet maar heeft een eigenaardige hartige bijsmaak. Als geheel is het zeker geen verkeerde vrucht; hij is lekker. Jongeren in Suriname eten deze vrucht steeds minder vaak.
• Birambi is een zurige lichtgroene vrucht die groeit aan een boom. Hij is geïmporteerd uit Indonesië. De vrucht smaakt azijnachtig maar lest daarom de dorst des te beter.
• Papaya is een dankbare plant waar vele grote vruchten aan komen. De papaya is supergezond. Daarnaast kun je het blad van deze plant eten maar ook de papayazaadjes en de stengels. Papaya´s hebben oranjerood vruchtvlees.
• Maripa is een bosvrucht die mensen in noodgevallen in het bos eten maar hij wordt ook verkocht op de markten. Er zit weinig vruchtvlees aan een vrucht; de noot is zeer groot. Het is daarom niet handig als tussendoortje; het is veel werk om te schillen. Het is een fruitsoort voor de liefhebber of voor diegenen die eens wat anders willen proberen.
• Pomme de cythere heet ook wel ambarella of Tahiti-appel. Kedongdong is de naam waaronder Indo´s deze vrucht kennen. Het is een vrucht met stekelige noot die op zich niet heel bijzonder smaakt maar je kunt er wel lekkere sap van maken.
• Guave is een roze vrucht. Van oorsprong komt hij waarschijnlijk uit Mexico. De boom groeit veelvuldig in Suriname en de vrucht is her en der op de markten te zien. Er wordt sap gemaakt van de guave welke eveneens in Nederland te koop is. Guave is een lekkere en gezonde vrucht.

Lees verder

• Fruit, waarom is fruit supergezond?