Feiten en fabels over koffie

Koffie is de meeste genuttigde drank in ons land. Voor veel mensen hoort het bij de start van de dag: een heerlijke kop koffie. Deze meestal warm gedronken drank bevat cafeïne, een alkaloïde met een stimuleerde werking. Niet verrassend dus dat het mensen helpt opstarten op de vroege ochtend. Maar werkt dit echt zo of is het die gedachte over koffie die ons helpt om onze dag te beginnen? Ook doen er beweringen de ronde dat je geen koffie moet drinken als je slecht slaapt, tenzij je decafé drinkt. Hier zit namelijk helemaal geen cafeïne in, toch? Als je zwanger bent, zou koffie schadelijk zijn voor je ongeboren kindje. Welke van deze beweringen berusten op waarheid en welke beweringen zijn pertinent niet waar?

Koffie heeft een oppeppende werking

Na de consumptie van een kop koffie duurt het zo’n twintig minuten voordat de oppeppende stof cafeïne begint te werken. Vervolgens duurt het circa drie kwartier voordat de stof via de darmen en maag is opgenomen in het lichaam. Naarmate een dag vordert, maakt ons lichaam steeds minder activerende neurotransmitters aan. Wanneer iemand koffie heeft gedronken (en daarmee cafeïne tot zich heeft genomen), wordt de afremming van deze neurotransmitters sterk verminderd, waardoor we ons minder snel moe voelen. Dit geldt voornamelijk voor mensen die niet met grote regelmaat koffie drinken, maar af en toe van een bakje koffie genieten. Wanneer het lichaam eenmaal gewend is aan de extra cafeïne, gaat dit verhaal niet meer of in ieder geval een stuk minder op. Conclusie: Feit!

Drink geen koffie als je zwanger bent

Er zijn onderzoeken die uitwijzen dat er een verhoogde kans op een miskraam is, wanneer je als zwangere vrouw veel cafeïne binnenkrijgt. Dit geldt dus niet alleen voor koffie, maar bijvoorbeeld ook voor thee, cola en chocolade. Er zijn ook onderzoeken die dit tegenspreken. Het is wel zo dat het geboortegewicht van baby’s die een koffiedrinkende moeder hebben over het algemeen lager ligt. Maar komt dit door de koffie? Of komt dit doordat koffiedrinkers meestal niet vies zijn van een sigaretje en van een alcoholische versnapering? Er bestaat onduidelijkheid over de effecten van het drinken van koffie en mogelijk negatieve gevolgen voor het kindje. Hoe het ook zij, in Nederland en België wordt 300 mg cafeïne per dag als een veilige grens beschouwd. Dit komt overeen met circa drie à vier kopjes koffie. Je kunt als zwangere vrouw dus dagelijks van een kopje koffie genieten, zonder dat je kindje gevaar loopt. Drink voor de zekerheid wel met mate. Conclusie: Fabel!

Van koffie droog je uit

Koffie onttrekt vocht uit je lichaam met het gevolg dat je ervan uitdroogt, wordt vaak gezegd. Uit onderzoek waarbij een groep mensen vier koppen koffie per dag dronken en de andere groep mensen vier koppen water, is gebleken dat koffie geen dehydraterende werking heeft. Uit bloed- en urineanalyses werden geen verschillen waargenomen en ook de totale hoeveelheid lichaamsvocht vertoonde geen verschillen tussen de beide groepen. Het drinken van koffie, in ieder geval tot vier koppen koffie per dag, draagt bij aan de vochtinname, zoals water dat ook doet. Conclusie: Fabel!

Koffie verbetert je rijprestaties

Doordat koffie ervoor zorgt dat je je minder snel vermoeid voelt, ben je in staat je concentratie langer vast te houden. Tijdens een eentonige, monotone autorit zal je je ogen minder snel dicht voelen vallen dan wanneer je geen koffie (of een andere cafeïne houdende drank) hebt geconsumeerd. Evenals bij de oppeppende werking benoemd bij het eerste punt, werkt dit beter wanneer je geen regelmatige koffiedrinker bent. Je voelt je minder vermoeid, waardoor je scherper en beter geconcentreerd bent en dit komt je rijprestaties ten goede. Conclusie: Feit!

Decafé is koffie zonder cafeïne

Decafé, ook wel cafeïnevrije koffie genoemd, doet je vermoeden dat er geen spoortje cafeïne te vinden is in het drankje met deze naam. Met het proces van het cafeïnevrij maken van koffie is het niet mogelijk het drankje van alle cafeïne te ontdoen. Uit onderzoek van de Universiteit van Florida blijkt dat het cafeïnegehalte van tien koppen decafé gelijk staat aan het gehalte van twee koppen gewone koffie. Conclusie: Fabel!

Koffie drinken voor het slapen gaan is vragen om slapeloosheid

Over deze bewering zijn de meningen verdeeld. Hoewel de inname van cafeïne het gevolg heeft dat je je minder vermoeid voelt, is uit onderzoek van gezonde personen gebleken dat een kop koffie in de avond geen invloed heeft op het in slaap vallen of de kwaliteit van de slaap. Bij mensen die al slaapproblemen hebben, wordt de inname van cafeïne houdende producten wel sterk afgeraden, zowel overdag als voor het slapen gaan. Koffie drinken voor het slapen gaan betekent niet per definitie dat er een slapeloze nacht volgt, maar als slapen al een lastig punt voor je is, is het raadzaam om dit te vermijden. Conclusie: Fabel!