Argentijnse mate

Typisch voor Argentinië zijn niet enkel de tango en de wijn, maar ook de 'mate' of 'yerba mate', de Argentijnse nationale drank die op een bijzondere manier gedronken wordt.

Kruidige bladeren

De kruidige bladeren waarvan mate gemaakt wordt, zijn afkomstig van een altijd groene boom, de Ilex paraguayensis. Deze boom groeit in het wild of in plantages in Noord-Oost Argentinië, Zuid-Brazilië en Paraguay. De jonge bladeren en knoppen worden in de winter (van juni tot augustus) geoogst met machetes en worden gebruikt om yerba oftwel mate van te maken. Het droogproces gebeurt volgens complexe en subtiele methoden en het kan wel een jaar duren vooraleer de bladeren op punt zijn. Het droogproces wordt soms wel artificieel versneld tot twee maanden of minder. De ‘yerba’ wordt soms vermengd met andere kruiden, zoals bergkruiden. Soms wordt ze ook op smaak gebracht met citroen-essence, munt of kaneel. De echte matedrinkers verkiezen echter het pure spul.

Benodigdheden

Speciale drinkbeker

Niet enkel de manier waarop mate gemaakt wordt is bijzonder. Ook de manier waarop het gedronken is bijzonder. Mate wordt gedronken uit een beker die soms ook ‘mate’ en soms ‘matecito’ genoemd wordt. Het recipiënt wordt traditioneel gemaakt van een vrucht van een klimplant, de Lagenaria vulgaris. Deze wordt gedroogd en uitgehold. Tot op vandaag worden deze gedroogde en uitgeholde klimplantvruchten nog gebruikt. Ze bestaan in twee vormen, de peervorm, die meestal gebruikt wordt voor de zoete mate en de meer appelsienvormige ‘galleta’ die vooral gebruikt wordt voor ongezoete mate.
Veel matebekertjes zijn echte kunstwerkjes door bijvoorbeeld de in de wand uitgekerfde figuren. Er bestaan ook matecitos in hout, klei of zelfs metaal. Alle kunnen ze dienen als typische Argentijnse souvenirs.

Bombilla-stokje

Behalve de matecito, heb je bij het drinken van mate ook nood aan een ‘bombilla’. Deze werd traditioneel uit een bamboestokje gemaakt. Meestal echter worden ze nu in rietjesvorm gemaakt uit tin, aluminium of zilver. Het uiteinde waaraan je zuigt is plat, het andere uiteinde, dat je in de mate steekt, bestaat uit een bubbelvorm met gaatjes om het water door te laten maar de kruiden tegen te houden.

Keteltje of thermos

De matecito en bombilla, kunnen optineel nog aangevuld worden met een ‘pava hornillo’, dit is een speciaal keteltje om het water op de juiste temperatuur te houden. Echter, tegenwoordig maakt men meestal gebruik van een thermos met heet water die zowat overal gevuld kan worden, zoals in winkels en cafés langs de weg. Vandaar dat je ook op vele plaatsen bordjes ziet met “heet water verkijgbaar” erop.

Mateïne: veel goede eigenschappen

Zoals er in koffie cafeïne zit, zit er in mate mateïne. Dit is een opwekkend middel dat verwant is met cafeïne, maar het is wel veel milder. Het helpt om de spieren te ontspannen, om de hartslag te reguleren en de ademhaling te verbeteren zonder al de negatieve effecten van koffie die slapeloosheid en nervositeit met zich mee kan brengen. Verder helpt het bij de vertering en tempert het de eetlust, waardoor je makkelijker kan afvallen.

Het mate-ritueel

Mate wordt meestal in groep gedronken. De ‘cebador’ maakt de mate. Hij vult de matecito (beker) half met de yerba (kruidige bladeren) en stopt er dan de bombilla (soort rietje) in. Hierna doet hij er heet, maar niet kokend, water in. De cebador drinkt de mate altijd als eerste om te proeven. Daarna vult hij de beker opnieuw en geeft hem door met de rechterhand en kloksgewijs. Elkéén drinkt de mate uit de beker op en geeft de beker dan terug aan de cebador die hem dan opnieuw vult en doorgeeft. Wanneer de meeste smaak uit de yerba verdwenen is, wordt de matecito leeg gemaakt en begint het hele proces opnieuw.
Het is een hele eer als je zelf aangewezen wordt als cebador.
© 2007 - 2024 Evaluna, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De Geneeskracht van MateDe Geneeskracht van MateMate of yerba mate is inheems in Brazilië, Argentinië, Paraguay en Uruguay. In Zuid-Amerika wordt de boom gekweekt om er…
Argentinië, Zuid-AmerikaArgentinië, een groot ver land gelegen in Zuid-Amerika. Een land met een prachtige natuur, mooie bezienswaardigheden, en…
Opwekkende energiedrank zonder te veel suiker: Club-MatéOpwekkende energiedrank zonder te veel suiker: Club-MatéClub-Maté is een alcoholvrije energiedrank uit Duitsland. Het bevat tweemaal zoveel cafeïne als cola, maar veel minder s…
Stevia, geschiedenis van een zoetplantStevia, geschiedenis van een zoetplantPlanten kunnen nog altijd controverse veroorzaken. En daar ben ik in zekere zin wel blij mee. Zo heeft ook het plantje S…

De croissant: een Frans ontbijt?De croissant: een Frans ontbijt?In Frankrijk ontbreekt de croissant niet bij het ontbijt. Iedereen kent deze lekkernij en als je vraagt waar de croissan…
Duitse taal – eten en drinkenOnze oosterburen, de Duitsers, hebben een heel andere taal dan wij Nederlanders. Als je op vakantie of tijdens een dagje…
Bronnen en referenties
  • Rough Guide Argentina
Evaluna (66 artikelen)
Gepubliceerd: 11-08-2007
Rubriek: Eten en Drinken
Subrubriek: Buitenlands
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.